بر اساس اعلام برخی از کانال‌های خبری، در عربستان و برخی از کشورهای همسایه، با اعلام رؤیت هلال ماه شوال، سه‌شنبه (14 خرداد) عید فطر اعلام شده است. در همین حال، مدارس دینی شاخص اهل‌سنت و در رأس آن‌ها دارالعلوم زاهدان (مکی) با صدور اطلاعیه‌ای چهارشنبه، 15 خرداد را به عنوان روز اول شوال و عید فطر اعلام کرده‌اند.
موضوع رؤیت هلال ماه در برخی از کشورهای همسایه و تأثیر فقهی آن‌ها بر ما (به عنوان اهل سنت) هرساله محل بحث علما و صاحب‌نظران علوم دینی بوده است.
متن ذیل توضیحات حافظ امان الله یلمه، از علمای اهل سنت ترکمن در زمینه مقوله اختلاف افق و مبنای فقهی و شرعی اعلام عید فطر در فقه اهل سنت است که برای اطلاع خوانندگان عزیز بازنشر می‌گردد.
لازم به ذکر است که به همراه این متن، کلیپ سخنرانی مشروح این عالم اهل سنت به زبان ترکمنی نیز منتشر شده است که در آن، به‌صورت مفصل‌تر این موضوع تشریح و تبیین شده است. حافظ امان‌الله یلمه در کلیپ خود تاکید می‌کند که آرزوی قلبی همه مسلمانان این است که اختلافات موجود در زمینه رؤیت هلال ماه رمضان و شوال رفع شده جامعه اسلامی به هم‌دلی و وحدت بیشتر برسند، اما با توجه به موانع و دلایل فقهی، شرعی و علمی موجود، این امر ممکن نیست.
وی در ادامه خاطرنشان می‌کند: در ترکمن صحرا دو گروه هستند که باعث بروز اختلاف در زمینه رؤیت هلال ماه شده‌اند.
گروه نخست افرادی هستند که در طول سال عربستان را به عنوان مهد وهابیت معرفی کرده و از آن اعلام انزجار می‌کنند، اما همین افراد در زمان رؤیت هلال ماه رمضان، ماه شوال و عید قربان از عربستان پیروی کرده و در این ایام عربستان حنفی می‌گردد. این‌ها دسته نخست عوامل ایجاد چند دستگی در رؤیت هلال ماه هستند.
دسته دوم عوامل ایجاد کننده اختلاف در رؤیت هلال ماه، شبکه‌هایی هستند که در ماهواره به‌نام اهل سنت به پخش برنامه مشغول بوده، اما پایبند مذهب نیستند. برخی از جوانان ما هم به علت شوق و اشتیاقی که به مسائل دینی دارند، به این شبکه‌ها اعتماد کرده‌اند، اما این شبکه‌ها در این زمینه قابل اعتماد نیستند. این شبکه‌ها بر اختلافات دامن زده و چنین تبلیغ می‌کنند که رؤیت هلال ماه در یک نقطه برای همه مناطق قابل قبول است.
این عالم اهل سنت در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تلاش علمای اهل سنت در مناطق مختلف برای رؤیت هلال ماه تأکید کرد: با توجه به دلایل فقهی و حدیثی اهل سنت در زمینه اعلام رؤیت هلال ماه بر اساس اصل رؤیت در همان منطقه، ما باید تابع نظر علمای اهل سنت کشور خودمان باشیم. در زمینه ایجاد شرایط رؤیت هلال ماه در مناطق اهل سنت نشین، دولت ایران، تمهیدات مناسبی در نظر گرفته است و بر این اساس باید با دوری از فضای شایعاتی که در فضای مجازی ایجاد می‌گردد، تابع نظر علمای اهل سنت ایران باشیم.[1]

پی‌نوشت:

[1]. اساس نیوز، «مبانی فقهی روئیت هلال ماه در فقه اهل سنت و جماعت»، تاریخ نشر: 13 خرداد 1398.