بررسی مآخد و دفاتر اهل حق

  • 1396/11/11 - 23:40
مهم‌ترین منابع درباره فرقه اهل حق، اشعاری است که به زبان‌های کُردی با گویش‌های: گورانی، اورامی و لکی و آذری، درباره اصول عقاید و باورهای فرقه اهل حق، در قالب اساطیر و افسانه‌ها وجود دارد، اهل حق این اشعار مکتوب را "دفتر" یا "کلام" می‌نامند. بسیاری از دفاتر اهل حق به سده‌های سوم تا سیزدهم هجری قمری منسوب است.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب– مهم‌ترین منابع درباره فرقه اهل حق، اشعاری است که به زبان‌های مختلف در مناطق کردنشین به زبان کُردی با گویش‌های: گورانی، اورامی و لکی  و ترک‌نشین با لهجه آذری، درباره اصول عقاید و باورهای فرقه اهل حق، در قالب اساطیر و افسانه‌ها وجود دارد، اهل حق این اشعار مکتوب را "دفتر" یا "کلام" می‌نامند. بسیاری از دفاتر اهل حق به سده‌های سوم تا سیزدهم هجری قمری منسوب است که قبل از مکتوب شدن بنا بر اندیشه اهل حق به‌صورت شفاهی و سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل‌شده است و کلام دانان و کلام خوانان اهل حق در قرن سیزدهم هجری قمری به کتابت آنها اقدام کرده‌اند. اغلب این دفترها، گزارش ایمانی پیروان اهل حق است که به مظاهر الوهیت و مظاهر فرشتگان منسوب داشته‌اند که این دفاتر به خاطر نسبت مذکور نزد اهل حق بسیار تقدس دارد به‌گونه‌ای که بسیاری از پیروان فرقه اهل حق تا سال‌های اخیر آنها را از دسترس دیگران مخفی نگه می‌داشتند و حتی بسیاری از پیران و بزرگان فرقه اهل حق آن دفترها را از دسترس عامه پیروان و سرسپردگان یارسان مخفی نگه می‌داشتند. [مقدمه‌ای بر دین و روان با تأکید بر اهل حق، صص 125-124] حال باید به اهل حق گفت که چگونه می‌توان به متونی در بیان عقاید، آداب‌ و رسوم، استناد کرد و حال‌آنکه احتمال زیادت و نقصان در آنها وجود دارد؟ آیا در طول قرن‌های متمادی بزرگان این فرقه برای کسب مقام و موقعیت این دفاتر را به نفع خود تغییر نداده‌اند؟ چگونه می‌توان دفاتری را که احوال بزرگان اهل حق است را مبنای عقاید و آداب‌ و رسوم قرارداد؟     

پی‌نوشت:  
فرخ منش، صحبت، مقدمه‌ای بر دین و روان با تأکید بر اهل حق، ص 192، چاپ اول، تهران، مؤلف، 1382، صص 125-124

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.