سماع موتی از مسائلی است که غالب مسلمانان آن را قبول دارند و حتی ابن تیمیه و ابن قیم و محمد بن عبدالوهاب نیز آن را پذیرفته‌اند؛ اما وهابیت معاصر، به‌خاطر تناقض‌هایی که بین این نظریه و افکار خود دیده است، این مفاهیم را تغییر داده است. ایشان از پیروی بزرگان خود دست برداشته و آن‌چه را مناسب عقیده خود می‌بینند، برمی‌گزینند.
عبدالرزاق الدویش از بزرگان وهابیت در این زمینه می‌گوید: «الاصل عدم سماع الاموات کلام الا حیاء الا ما ورد فیه النص.[1] اصل در موضوع سماع موتی این است که مردگان صدای زندگان را نمی‌شنو‌ند، مگر درجایی که دلیل خاصی در این زمینه وارد شده باشد.»
آلبانی از دیگر بزرگان معاصر وهابی می‌گوید: «اعلم ان کون الموتی یسمعون او لایسمعون انما هو اخر غیبی من امور البرزخ التی لا یعلمها الا الله.[2] شنیدن و یا نشنیدن مردگان، امری است که از امور برزخ و غیبی است و کسی غیر از خداوند از آن خبر ندارد.»
این درحالی است که بزرگ‌ترین رهبر فکری وهابیت، «ابن تیمیه» این موضوع را قبول ندارد. ابن تیمیه سماع موتی را پذیرفته است و حتی به تأویل عایشه از کلام پیامبر تعریضی زده و ادله منکران سماع موتی را رد کرده، می‌گوید: «النص الصحیح عن النبی مقدم علی تاویل من تاول من اصحابه و غیره و لیس فی القرآن ما ینفی ذلک فان قوله انک لا تسمع الموتی ... انما اراد به السماع المعتاد الذی ینفع صاحبه فان هذا مثل ضرب الکفار و الکفار یسمع الصوت و لکن لا تسمع الا دعاء و نداء.[3] نص صحیح پیامبر (صلی الله علیه و آله) بر هر تأویلی از صحابه مقدم است و در قرآن چیزی که با این مطلب تنافی داشته باشد، وجود ندارد، ... منظور از سماع در آیه نیز شنیدنی است که در آن نفعی داشته باشد، (حرف حق را بشنود و تبعیت کند)، کافر دیگر فرصت این تبعیت را دارد».
افرادی چون ابن تیمیه در بین سلفیان و وهابیت وقتی امری را  بپذیرند، عدم پذیرش آن از طرف وهابیت معاصر دلیل خاصی باید داشته باشد. این موضوع، نشان‌دهنده این است که وهابیت و رهبران آنان دچار تغییرات بنیادی در اندیشه هستند.

پی‌نوشت:

[1]. احمد بن عبدالرزاق الدویش، فتاوی اللجنة الدائمة ج 9 ص 82، فتوی، 9216. بی‌تا، بی‌نا.
[2]. نعمان بن محمد آلوسی، الایات البینات فی عدم سماع الاموات، ص 20، محمد ناصر بن آلبانی المکتب الاسلامی، لبنان، بی‌تا،
[3]. ابن تیمیه، مجموع الفتاوی، ج 4، ص 298، مجمع الملک فهد 1416، بی‌نا. جهت مشاهده تصویر کلیک کنید.