واجب فراموش شده
پایگاه جامع فرق ادیان و مذاهب_ با توجه به منابع اسلامی امربه معروف و نهی از منکر دو فرضیه بزرگ و دو فرع از فروع دهگانه دین مبین اسلام محسوب میشوند.
با بررسی آیات و روایات متعددی که در مورد امربه معروف و نهی از منکر آمده است این نکته حائز اهمیت است که این فریضه از اهمیت ویژهای نزد شارع مقدس برخوردار است به نحوی که آثار زیان باری در ترک آن ذکر شده است که در اینجا به بیان چند مورد آن اکتفا میکنیم:
1-عدم پیروی از اهلبیت و دنبال نااهلان رفتن (گمراهی)
2-لعنت خداوند که شامل هر دو قشر سفیه و عالم جامعه خواهد شد
3-مستولی شدن بدان و انسانهای شرور جامعه بر دیگران
4-عدم استجابت دعا
5-به طمع افتادن بیگانگان و اقویا در مورد مسلمانان
6-هلاکت مردم و سرازیر شدن سیل بلاها بر آنان
7-عدم امکان مجاورت و همنشینی با خداوند
8-عدم امکان اینکه انسان جزء اولیای عزیز خداوند بشود
9-بیخاصیتی انسان
سوالی که در اینجا میتوان مطرح کرد این است که چرا پس از این همه تأکیدات که در شرع اسلام نسبت به اهمیت و فضیلت امر به معروف و نهی از منکر و هم چنین آثار و برکات اجرای آن و نیز آثار و عواقب سوء ترک آن شده است، در کشور ما این امر در حال فراموشی است به نحوی که ولی امرمسلمین جهان حضرت آیت الله خامنهای در چند نوبت تذکرات لازم را به مسئولین و اقشار مختلف جامعه در مورد این واجب فراموش شده دادند!
برای روشن شدن اهمیت موضوع در آخر به فرمایشات رهبرکبیر انقلاب حضرت آیت الله خامنهای میپردازیم:
1.امر به معروف و نهی از منکر فریضهای واجب و همگانی
همه باید امر به معروف و نهی از منکر بکنند... امروز امر به معروف و نهی از منکر، هم مسئولیت شرعی و هم مسئولیت اتقلابی و سیاسی شماست. مسئله امر به معروف و نهی از منکر مثل مسئله نماز یاد گرفتنی است و شما باید بروید و مسائل آنرا یاد بگیرید، در هر مورد، اینکه در کجا و چگونه، باید امر به معروف و نهی از منکر کرد مسائلی وجود دارد.در جامعه اسلامی در تکلیف عامه مردم امر به معروف و نهی از منکر با لسان است، اما اگر کار به برخورد بکشد آن دیگر بعهده مسئولین است. چیزی که جامعه را اصلاح میکند همین نهی از منکر زبانی است، اگر مردم به آدم بدکار، خلافکار، کسی که اشاعه فحشاء میکند، میخواهد قب گناه را از جامعه ببرد بگویند، و ده یا صد یا هزار نفر و بطور کلی افکار عمومی جامعه روی وجود و ذهن او سنگینی کند این او شکنندهترین چیزهاست. راه مقابله با انحرافات قدرتهای استکباری، پایبندی به اصول، اجرای امر به معروف و نهی از منکر و حرکتهای حزب اللهی است.
2. مفهوم امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر یک وظیفه عمومی است. البته ما باید تأسف بخوریم از اینکه معنای امر به معروف و نهی از منکر، درست تشریح نمیشود. امر به معروف یعنی زبان و گفتن است؛ البته یک مرحله قبل از زبان دارد که مرحله قلب است و اگر آن مرحله باشد امر به معروف زبانی، کامل خواهد شد. [۱]
3.نظام امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر واجب حتمی است: فقط من و شما به عنوان مسئولان کشور وظیفهمان در باب امر به معروف و نهی از منکر سنگینتر است. شما باید از شیوهها و وسائل مناسب استفاده کنیم؛ اما آحاد مردم هم وظیفه دارند با چهار تا مقاله در فلان قوام و زشد و کمال و صلاح، وابستهای به امر به معروف و نهی ار منکر است؛ اینهاست که نظام را همیشه جوان نگه میدارد، حالا که نظام ما بیست و یک ساله و جوان است و در مقایسه با نظام فرتوت هفتاد و چند ساله پیر کمونیستی در شوروی به طور طبیعی هم جوان وظیفه خودتان را بدانید که اگر منکری را در شخصی دیدید، او را از این منکر نهی کنید، آنگاه این نظام اسلامی همیشهتر و تازه و با طراوت و شاداب میماند. [۲]
4.مخاطبین امر به معروف و نهی از منکر
طرف امر به معروف و نهی از منکر فقط طبقه عامه مردم نیستند؛ حتی اگر در سطوح بالا هم هستند، شما باید به امر کنید، نه اینکه از او خواهش کنید، باید بگویید: آقا نکن؛ این کار یا این حرف درست نیست، امر و نهی باید حالا استحلاء باشد.البته این استحلاء معنایش این نیست که آمران حتماً باید بالاتر از مأموران، و ناهیان بالاتر از منهیان باشند؛ نه روح و مدل امر به معروف، مدل و امر و نهی است؛ مدل خواهش و تمناو تضرع نیست، نمیشود گفت که خواهش میکنم شما این اشتباه را نکنید؛ نه بلایذیذ طلبه حقیری هستم – از بنده مهمتر هم باشند، او هم مخاطب امر به معروف و نهی از منکر قرار میگیرد. [۳]
5.گستردگی حوزه نهی از منکر
نهی از منکر در همه زمینههای مهم وجود دارد، مثلاً کارهایی که افراد توانا دستشان میرسد و انجام میدهند؛ همین سوء استفاده از منابع عمومی، همین رفیق بازی در مسائل عمومی کشور، در باب واردات، درباب شرکتها و در باب استفاده از منابع تولیدی و غیره. همین رعایت رفاقتها از سوی مسئولان یم وقت دو نفره است که کسی که مسئول همکاری و رفاقت میکنند، آن یک حکم دارد؛ با یک نفر رابطه ویژه بر قرار میکند؛ این آن چیزی است که ممنوع و گناه و حرام است و نهی از آن برهمه کسیانیکه این چیزها را فهمیدهاند – در خود آن اداره، در خود آن بخش، بر مافوق او، بر زیردست او، واجب است، تا فضا برای کسی که اهل سوء استفاده است، تنگ بشود. [۴]
منابع:
[1]فرمایشات ولی امرمسلمین جهان حضرت آیت الله خامنهای،شورای امر به معروف و نهی از منکر، وزارت کار و امور اجتماعی
[2]همان، در جمع کارگزاران نظام اسلامی
[3]همان،خطبه نماز جمعه
[4]همان، ديدار فرماندهان گردانهاى عاشوراى نيروهاى مقاومت بسيج در سالروز شهادت امام سجّاد(علیه السّلام)
افزودن نظر جدید