تصوف
انحرافات متعدد صوفیه کار را به جایی کشانده که گاهی توهم کرده و خود را خدا می‌دانند. از میان صوفیانی که ادعاهای مضحکی را بر زبان خود رانده است، صفی‌علیشاه است. او ادعای الوهیت و نبوت خود را اینچنین بیان می‌کند: «من اسم اعظم خداوند و صفات قدیم خدا می‌باشم.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- درحالی که برخی از دراویش به شدت سیاسی هستند و در امر سیاست دخالت‌ها می‌کنند، شعار صوفیه بر آن است که دراویش نباید در سیاست دخالت کنند. این در حالی است که قبل از این هم دراویش در امور سیاسی دخالت کرده و بر خلاف گفته بزرگان خود سخن گفتند.
سیروسلوک آفات متعددی دارد و اگر سالک در راه سلوک مسلط به مبانی شریعت نباشد، ممکن است دچار انحرافات متعدد گردد. بدین جهت سیروسلوک در سایه اجتهاد، راهی مطمئن است از این رو سیره بزرگان بر رشد سالک در طریق اجتهاد و سیروسلوک معنوی است.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- برخی به نام مبارزه با تصوف، سعی دارند چهره عرفای نامدار اسلامی را خدشه دار کرده و آنان را مورد هجمه قرار دهند. از میان عرفایی که مورد نقد واقع شده‌اند، فقیه عالیقدر سید علی قاضی طباطبایی است.
عده‌ای با تهمت زدن به مخالفان حلاج اینگونه القا می‌کنند که مخالفان حلاج بویی از تصوف و باطن‌نبرده و سخنان حلاج را نفهمیدند، به همین خاطر او را تکفیر کرده و سپس اعدام نمودند. اما با توجه به زندگی حلاج متوجه می‌شویم که درمیان مخالفان حلاج، عده‌ای از صوفیه هم وجود داشتند که او را منحرف دانستند.
جریان صوفیه در قلمرو ایران و در طول حیات خود دچار فراز و فرودها شده است. گاهی این جریان رشد کرده و همه‌گیر شده و گاهی آنچنان افول کرده که صوفیان به کشورهای مجاور فرار می‌کردند. صوفیه در زمان صوفیه دجار افول شدیدی شد و عوامل مختلفی در افول جریان فوق دخیل بودند.
ائمه معصومین (علیهم السلام) در صف اول مبارزه با انحرافاتی همانند صوفیه فعال بوده و مردم را از خطر دزدان عقایدی چون صوفیه مطلع می‌کردند. از این رو امام هادی (ع) درباره با این گروه منحرف می‌فرمایند: به این نیرنگ‌بازان توجه نکنید. اینها جانشینان شیطان و تخریب کنندگان بنیان‌های دین هستند.
در قرون اولیه ظهور اسلام، وقتی عده‌ای از مردم از شخصیت‌هایی غیر از معصومین (ع) پیروی می‌کردند، شیعیان اطراف امیرالمومنین علی (ع) و اهل بیت (علیهم السلام) بودند و چون شیعیان به سرچشمه اسرار الهی متصل بود و اهل سنت فاقد چنین سرچشمه‌ای بودند، به دنبال هر صاحب ادعایی رفته، درنتیجه منحرف شدند.
ائمه شیعه بعنوان پاسداران و تبیین کنندگان راه خداوند، همواره مردم را به روش درست راهنمایی کرده و از آفات راه برحذر داشتند. از جمله فرمایشات گهر بار ایشان نصحیت‌های پدرانه به مخالفان و منحرفان بود.
منصور حلاج در میان صوفیه بعنوان شخصیتی منحرف معرفی شده است که با بیان عقاید کفرآمیز موجبات مخالفت گروه‌های زیادی از جمله علما و صوفیه را برای خود فراهم آورد. از جمله مخالفان وی حسین بن روح نماینده و وکیل امام زمان (عج) و شیخ صدوق و قطب راوندی بود.
همگان می‌دانند که ولایتی که در میان صوفیان مطرح است با ولایتی که در میان شیعیان وجود دارد، متفاوت است. از این رو برخی منشاء روی‌آوری صوفیه را به ولایت شیعی، در زمان حمله مغول می‌دانند. در این زمان صوفیه از موقعیت سیاسی استفاده کرده و خود را به عقاید شیعه نزدیک کردند.
علیرغم این‌که در قرآن و احادیث اسلامی و سخنان اهل‌بیت (علیهم السلام) درباره توحید فرمایشان گهرباری بیان کرده‌اند، اما صوفیه برخلاف سخنان ایشان، در سخنانشان مریدان را از بحث کردن درباره توحید منع کرده‌اند. و همین مساله است که بیانگر تفاوت سفارش آموزه‌های صوفیه و شیعیان است.
از تفاوت‌های توصیه‌های عرفانی که از منبع عرفان ناب اسلامی سرچشمه می‌گیرد، معقول بودن آن است. اما صوفیه که از منبعی غیر از وحی تبعیت کرده‌اند در سفارشات خود رفتارهایی غیر معقول را تجویز می‌کنند. ازجمله این رفتارها توصیه غزالی برای از بین رفتن صفت تکبر است.
خرقه پوشی یکی از خصایص صوفیه است. به نقل از تذکره الاولیاء عطار یکی از افرادی که سالها خرقه پوشید، منصور حلاج است. عطار می‌گوید: «وقتی خرقه را به زور از تن حلاج درآورند، اندازه یکی از شپش‌ها نیم دانگ بود.»[تذکره الاولیاء، ص 316]