پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ دانشمندان اسلامی به روایات مربوط به حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) اهتمام خاص داشته و در استخراج و تحقیق و رساندن آن‌ها به جامعه و نسل‌های بعدی خود و هم‌چنین محکم کردن ایمان به آن‌ها در قلوب مردم، سعی و تلاش فراوان داشته‌اند، از این‌رو علاوه بر ذکر این روایات در کتاب سنن و مسانید و جوامع و تفسیر و تاریخ و رجال و ...، کتاب‌های روایی مستقل و مجموعه‌های احادیث خاص در این زمینه فراوان نگاشته‌اند، که از باب نمونه به چند کتاب از آن‌ها متذکر می‌شویم، مانند: «البیان فی اخبار صاحب الزمان»، «القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر»، «عقد الدرر»، «العرف الوری» و... در این کتب اثبات شده که عقیده به مهدویت یک باور اسلامی است، که براساس آن به کتاب و سنت نبوّی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) برمی‌گردد و همه پیشینیان و تابعین و صحابه به آن اعتقاد داشته و اختصاص به مذهب خاص ندارد.
مثلاً همین کتاب «البیان فی اخبار صاحب الزمان» از متقی شاذلی مدینی هندی (متوفای 977 ق) اسامی مشایخ و راویان از صحابه و تابعین و مشاهیر و غیر آنان را در کتاب خود از آنان روایت کرده، که پس از عهد پیامبر اکرم یا بدون واسطه و یا با واسطه نقل حدیث کرده‌اند.
اسامی مشایخ و اساتید فن و صاحبان کتاب‌های جامع حدیثی که درباره حضرت مهدی، در کتب خود حدیث نقل کرده‌اند، عبارتند از: «طبرانی، ابونعیم ‌اصفهانی، خطیب بغدادی، ابن ابی شیبه، نعیم بن حمّاد، حاکم نیشابوری، احمد بن حنبل، ماوردی، بزّاز، ترمذی، دارقطنی، ابن ماجه، ابن عساکر، مسلم نیشابوری، ثعلبی، ابوداود، شیبانی، ابن کثیر، واقدی، ابن سعد، ابن مناوی، ابن مردویه، اسکافی، دیلمی، قرطبی، بیهقی، ابن حبان، و... .»[1]
و هم‌چنین اسامی برخی از مشاهیر از تابعین و غیر آنان که باور به مهدویت از اعتقاد آنان است، عبارتند از: عاصم بن عمرو بجلی، سعید بن مسیّب، ابوجعفر محمد بن علی الباقر (علیه السلام)، اسحاق بن یحیی، ابن حوشب، زهری، مطر ورّاق، طاووس، صباح، مکحول، ابن علقمه، قتاده، محمد بن جبیر، ارطاة بن منذر، ضمرة بن حبیب، حکم بن نافع، محمد بن حنفیه، سدّی، ولید بن مسلم، سلیمان بن عیسی، ابن شوذب، ابن دنیار، معمّر، ابن دکین، ابن صامت، حکیم بن سعد، ابوامیه، و...[2]
و هم‌چنین اسامی روایت کنندگان درباره حضرت مهدی (علیه السلام) از مردان و زنان که جزء اصحاب رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) هستند عبارتند از: حضرت علی (علیه السلام)، عمار بن یاسر، حذیفه یمانی، ابوسعید خدری، طلحه بن عبیدالله، ابن عمر، عبدالله بن مسعود، جابر بن عبدالله انصاری، عبدالرحمان بن عوف، عمربن خطاب، ابن عباس، ابوهریره، انس بن مالک، ابوامامه، هلالی، ابوطفیل، امام حسن و امام حسین(علیهم السلام)، ثوبان، ابی بن کعب، جابر بن سمره، جابر صدفی، عبدالله بن عمرو بن عاص، ام سلمه، عایشه، اسماء بنت عمیس، ام حبیبه، و...[3]
و در آخر از باب نمونه چند روایت از این کتاب را متذکر می‌شویم:
- احمد بن حنبل و ابن ابی‌شیبه و ابن ماجه و نعیم بن حمّاد از حضرت علی (علیه السلام) نقل کرده‌اند که رسول خدا فرمودند: «مهدی (علیه السلام) از ما اهل بیت است، خداوند امر او را، در یک شب اصلاح خواهد فرمود.»[4]
- حاکم نیشابوری و ابونعیم از انس بن مالک روایت کرده‌اند که گفت: شنیدم رسول خدا می‌فرماید: «ما هفت نفر از فرزندان عبدالمطلب، سروران بهشت هستیم، من، حمزه، علی، جعفر، حسن، حسین، مهدی.»[5]
- ترمذی به طریق صحیح از ابوهریره نقل کرده است که گفت رسول خدا فرمودند: اگر از عمر دنیا، جز یک روز باقی نماند، خداوند آن روز را آن قدر طولانی می‌کند که مهدی، در پی آید.[6]
- ابن عساکر از امام حسین (علیه السلام) روایت می‌کند که همانا پیامبر فرمود: «ای فاطمه! تو را بشارت باد، که مهدی از نسل توست، که از فرزندت حسین می‌باشد.»[7]

پی‌نوشت:

[1]. الغدیر، علامه امینی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، بازار سلطانی، چاپ اول،(1415ق)، ج20 ص167، 311.
[2]. همان، ج20 ص112،ص197.
[3]. سنن ابن ماجه، دارالکتب الاسلامیه، بیروت، لبنان، ج2 ص1376.
[4]. البیان فی اخبار صاحب الزمان، گنجی شافعی، دار احیاء التراث العربی، تهران، (1362ش)، باب 2 حدیث 1 ص89.
[5]. همان، باب 2 حدیث 3 ص89.
[6]. همان، باب 2 حدیث 4 ص90.
[7]. همان، باب 2 حدیث 3 ص94.