شک و تردید در حدیث «لانورث ما ترکناه صدقه»
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از دلایلی که اهل سنت در قضیه فدک، حق را به خلیفه اول میدهند این است که اهل سنت میگویند: در قضیه فدک، اگر حضرت زهرا (علیهاالسلام) از دست ابوبکر ناراحت شد، ابوبکر مقصر نیست، زیرا او به سخن پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) عمل کرد. چون بیتردید ابوبکر به گوش خود از پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) شنیده بود که حضرت فرموده بود: «انا معاشر الانبیاء لا نورث و ما ترکناه صدقه.[1] ما گروه پیامبران ارث نمیگذاریم و آنچه از ما بر جا میماند صدقه است.» از این رو بر جناب خلیفه لازم بود که به فرموده پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) عمل کند و لذا فرق نمیکند که مدعی ارث پیامبر (صلیاللهعلیهوآله)، دختر او باشد یا شخص دیگری؟[2]
اهلسنت چون صحابه را عادل میدانند، خصوصاً برای شیخین مقامی بس بالا قائل هستند، سخن خلیفه اول را بدون هیچ شک و تردیدی میپذیرند و صدور حدیث را از پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) قطعی میدانند، زیرا به گمان آنان ممکن نیست که ابوبکر از خودش چنین سخنی گفته باشد!
در پاسخ از دیدگاه اهل سنت میگوییم، ما برای دیدگاه شما و عدالت صحابه احترام قائل هستیم، ولی در این قضیه چند مسئله مطرح است که باعث شک و تردید میشود.
اول، اینکه چرا پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) چنین سخنی را فقط به ابوبکر گفت، در حالیکه ابوبکر به این حدیث نیازی نداشت و هیچکدام از وارثین پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) که موضوع در حق آنان بود، از این سخن پیامبر آگاهی نداشتند! آیا پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) نباید این موضوع را به دخترش که وارث او بود مطرح میکرد؟
دوم، اینکه سخن ابوبکر «انا معاشر الانبیا لا نورث» مخالف با صریح قرآن است که میفرماید: «وَ وَرِثَ سُلَيْمانُ داوُد.[نمل/16] و سليمان وارث داوود شد»، یا آیه «يَرِثُني وَ يَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوب.[مریم/6] كه وارث من و دودمان يعقوب باشد.» یعنی پیامبر مخالف با قرآن سخن گفته است؟ نعوذ بالله! چنین چیزی ممکن نیست، خصوصاً آنکه مفسرین اهل سنت گفتهاند که مراد از ارث در این آیات، ارث مادی است.[3]
سوم، اگر حقیقتاً فدک حق فاطمه نبود، چرا خلیفه دوم پس از اینکه به خلافت رسید، فدک را به وارثین پیامبر (علی و عباس) واگذار کرد.[4] اگر واقعاً فدک از اموال مسلمین بود، به چه حقی خلیفه دوم فدک را به این دو شخص واگذار کرد!
این سوالات باعث تردید در سخن خلیفه اول میشود و باید اهل سنت به آن پاسخ دهند!
نویسنده: م.ج
پینوشت:
[1]. تاريخ الخلفاء: سيوطى، منشورات شريف رضى، قم، ايران، چاپ اول، سال 1411، ص 86.
[2]. میلانی، سید علی، فدک در فراز و نشیب، قم: نشرحقایق، 1389ش، ص17. یکی از دانشمندان اهل سنت طی نامه الکترونیکی این سوال را مطرح کرده و به آیت الله میلانی می گوید با توجه به این حدیث، خلیفه ظلم نکرد بلکه به حدیث پیامبر عمل کرد.
[3]. فخر رازی، مفاتیح الغیب، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1420، ج21، ص510
[4]. نیشابوری، مسلم، صحیح مسلم، مؤسسه عز الدين، بيروت، لبنان، چاپ اول، 1407 ج5، ص152 و 153؛ کتاب الجهاد و السیر، باب الفئی.
افزودن نظر جدید