«ثانی اثنین» فضیلتی ساختگی | َبرخی افراد با سوء استفاده از کلمه «ثانی اثنین» در آیه «ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنا. وقتی آن دو در غار بودند، و او به همراه خود مى‏‌گفت: غم مخور، خدا با ماست.» سعی کردند فضیلتی برای خلیفه اول تراشیده، بگویند ابوبکر مثل و مانند پیامبر (صلی الله علیه و آله) است، در حالی‌که  مفهوم موجز «ثانی اثنین= دومین دو نفر» به این معناست که حضرت يك نفر بيشتر همراه نداشت. (تفسير نمونه، ج‏7، ص420)
چون لفظ «ثانی اثنین» فضیلتی ندارد خود ابوبكر نیز در هيچ كجا به فضيلت «ثانی اثنین» بودن با نبی اشاره هم نكرده، در حالی‌که در روز سقيفه به كمتر از آن تاکید كرده: «ما چون هم عشیره پیامبر هستیم و از نظر نسب برتریم، ... پس سزاوار ریاست!» (البداية و النهاية، ج6، ص205) البته شاید ابوبکر «ثانی اثنین» نبوده، زیرا طبق روايت بخارى ابوبكر قبل از پيامبر (صلی الله علیه و آله) وارد مدينه شده و به استقبال حضرت آمده. (صحيح بخارى، ج2، ص128) به‌هر حال «ثانی اثنین» هرکه باشد، مؤمن راسخی نبود که خداوند متعال حزن و ترس او را به‌عنوان یک نقطه ضعف در قرآن متذكر شده؛ مگر مؤمنی که همتایی و همانندی‌اش با پیامبر ادعا شده در حضور پيامبر خدا و وحی الهی حزن و ترس به دل خود راه می‌دهد، همراهی با پیامبری كه به وحی متصل است و پشتيبانی چون خداوند دارد، باور مؤمن را به خدا و رسولش به یقین می‌رساند که تمام قدرت زمين و آسمان در دست خداست و تمام هستی با اراده او، اداره می‌شود، لذا از کشته شدن در راه خدا نه می‌ترسد و نه محزون می‌شود.

پی‌نوشت:

«نحن عشيرة رسول اللّه و اوسط العرب أنسابا و ليست قبيلة من قبائل العرب الا و لقريش فيها ولاده.» البداية و النهاية، ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، دار الفکر،بیروت، ج 6، ص 205.
صحيح بخارى، محمد بن اسماعیل بخاری،  دار الفکر، بیروت، 1401ق، ج 2، ص 128، كتاب الاذان ج 4 ص 240، كتاب الاحكام باب إستقضاء الموالي و استعمالهم. «ثانی اثنین» فضیلتی ساختگی