پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ پیامبرگرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پس از آنکه در چهل‌سالگی به پیامبری مبعوث گشته و در طی بیست و سه سال مشقت و سختی و تحمل رنج‌های فراوان بار امانت رسالت خویش را به خوبی به سرنجام رسانید و در بیست و هشت صفر سال یازده هجری بار سفر بسته و به دیدار معبود خویش شتافت.

پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در اواخر عمر شریفش و به فرمان خداوند متعال که در قرآن فرمود: «يَا أَيُّهَا الرَّ‌سُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّ‌بِّكَ ۖ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِ‌سَالَتَهُ ۚ وَاللَّـهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّـهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِ‌ينَ.[مائده/67] ای پیامبر! آن‌چه از سوی پروردگارت به سوی تو نازل شده ابلاغ کن...» پس از انجام آخرین حجّ که به حجه الوداع نیز معروف گشت، در غدیر خم و در پی یک اعلان عمومی امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) را به جانشینی خود انتخاب کرد. این جریان به گونه‌ای اتفاق افتاد که جای هیچ‌گونه انکاری را برای حاضران و معاندان باقی نگذاشت. اما پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در روزهای پایانی عمر شریفش و در هنگامی که در بستر بیماری قرار گرفته بود، درخواست قلم و دوات کرد تا وصیت و مطلب مهمی را که همان جانشینی پس از خودش را برای همیشه تاریخ مکتوب کند؛ ولی متاسفانه حوادثی رقم خورد که به واقعه «رزیه یوم الخمیس» مشهور گشت.[1]

حادثه «رزیه یوم الخمیس» فاجعه روز پنج‌شنبه، در چهار جا از کتاب بخاری[2] و دو جا از کتاب مسلم[3] روایت شده است. در این روایت وارد شده، هرگاه ابن عباس که یکی از صحابه بزرگ پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بود، از این حادثه یاد می‌کرد، اشک از دیدگانش جاری می‌شد و می‌گفت: «روز پنج‌شنبه و چه روز پنج‌شنبه‌ای»!
«یوم الخمیس و ما یوم الخمیس ثم جعل تسیل دموعه حتی رایت علی خدّیه کانّها نظام اللولو قال قال رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) ائتونی بالکتف و الدواه او اللوح و الدواه اکتب لکم کتابا لن تظلّوا بعده ابدا. فقالوا ان رسول الله یهجر.»
ترجمه: روز پنج‌شنبه و چه روز پنج‌شنبه‌ای! آن‌گاه در حالی که اشک همچون دانه‌های مروارید بر گونه‌های ابن عباس جاری بود، گفت: رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: کتف (استخوان شانه گوسفند) و دوات و یا لوح و دواتی بیاورید تا برای شما نوشته‌ای بنویسم که پس از آن هرگز گمراه نشوید، اما برخی گفتند: پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هذیان می‌گوید.

پی‌نوشت:

[1]. شبهات فاطمیه ص 32 سید مجتبی عصیری 
[2]. صحیح البخاری, ج 1, ص 54, ح 114, کتاب 3, کتاب العلم, باب 39, باب کتابه العلم- ج 3, ص 1, ح 2997, کتاب 62, کتاب الجزیه, و الموادعه, باب 6, باب اخراج الیهود من جزیره العرب- ج 3, ص 1111, ح 2888, کتاب 60, کتاب الجهاد و السّیر, باب 72, باب جوائزالوفد- ج 4, ص 1612, ح 4168, باب 78, باب مرض النبی
[3]. صحیح مسلم, ج 3, ص 1259, ح 1637 - ح 1738, کتاب الوصیّه, باب 5, باب ترک الوصیّه, مسلم بن الحجاج التیسابوری(261)