شكل گيري مكتب شيخيه يكي از تحولات فكري مهم قرن 13 ق در ايران و در ميان شيعيان به حساب مي آيد. اين مكتب با ارائه ي تعبيرهاي فلسفي و عرفاني جديد درباره ي مقولاتي مانند ماهيت روح، كيفيت معراج، مفهوم «هورقليا»، ركن رابع و شيعه ي كامل و همچنين مقام امام در سلسله مراتب وجودي و نحوه ي رابطه ي امام با آفريدگار، موجبات تغيير و تحول گسترده در انديشه ي عده اي شد. با انديشه هاي جديد تلفيقي، راه براي ايجاد و گسترش نحله هاي فكري هموار گرديد. نهايتا آنچه مكتب شيخيه در حوزه ي انديشه و عمل به همراه آورد، سبب نضج گيري بابيه - بهائيه شد. حال جهت بررسي تاريخچه ي شكل گيري اين فرقه، زندگي نامه و عقايد برخي از سردمداران آن را مورد بررسي قرار مي دهيم: