انگيزه نگارش كتاب الغدير

واعتصموا بحبل الله جميعا ولا تفرقوا ( 48 ) راز تفوق مسلمين در پرهيز از تفرق وتشعب بوده وبنيان سعادتشان در تمسك به " حبل الله " خلاصه مى  گردد . همانطوريكه برخى از حضرات علماى اهل سنت نقل فرموده اند ، مراد از " حبل الله " در آيه فوق الذكر ولايت على بن ابى طالب ( ع ) است . ( 49 ) شافعى ( امام شافعيان ) در ابياتى كه در اين خصوص سروده است تصريح مى  كند كه " حبل الهى " ولاى اهل بيت است:
ولما رأيت الناس قد ذهبت بهم   مذاهبهم في ابحر الغى والجهل ركبت على اسم الله في سفن النجا   وهم اهل بيت المصطفى خاتم الرسل وامسكت حبل الله وهو ولاؤهم   كما قد أمرنا بالتمسك بالحبل ( 50 )
يعنى : آنگاه كه ديدم مذاهب مردم ، آنها را در درياى گمراهى وجهل فرو برده است ، - با نام خدا بر كشتى هاى نجات - كه اهل بيت پيامبر هستند - نشستم - وبه حبل الله كه ولاى اهل بيت است چنگ زدم ، چرا كه ما به تمسك به " حبل الله " امر شده ايم .
حاكم حسكانى نيز كه از حفاظ بزرگ حنفى مذهب است در كتاب " شواهد التنزيل " فصلى را به اين موضوع اختصاص داده وبه نقل احاديث متعددى در خصوص شأن نزول اين آيه پرداخته است . از جمله رواياتى كه حسكانى - به نقل از عبد الله بن عمر - در كتاب خويش بدان اشاره نموده ، حديث قدسى " ولاية على بن ابى طالب حصنى فمن دخل حصنى امن من عذابى " ( 51 ) است . مرحوم علامه امينى بمنظور اعتلاى اسلام ، ايمان آورندگان به اين دين حنيف را به سوى حبل الهى مى  خواند وكتاب الغدير را با حديث شريف " عنوان صحيفة المؤمن حب على بن ابى طالب " آغاز مى  نمايد . جويندگان جاه و قدرت و پويندگان مال وثروت ، پس از فوت رسول خدا ( ص ) - با اين كه در زمان حيات پيامبر ( ص ) با على ( ع ) بعنوان جانشنين وى بيعت كرده بودند - اين ريسمان الهى را رها كردند و پيشگامان طريق تفرق و اضمحلال اتحاد مسلمين گشتند .
بعدها ما پول معاويه وامثال او ، تاريخ زندگانى وسنت پيامبر ( ص ) دستخوش تحريف گرديد ، احاديث ساختگى و دروغين در منقبت خلفا ساخته شد و حتى روايات بسيارى در خصوص موضوع خلافت از زبان پيامبر ( ص ) جعل گرديد . در پى تغيير احكام الهى وجعل احاديث ، كتب بسيارى در زمينه‌هاى مختلف از جمله حديث ، تاريخ ، تفسير ، فقه و . . . تدوين شد كه اساس آنها بيشتر بر پايه همين روايات ساختگى استوار بود . رفته رفته مذاهب - كه سنگ بناى آنها در دوره حكومت خلفاى اوليه گذاشته شده بود - يكى پس از ديگرى ظهور يافت ومسلمين را بيش از پيش دچار تشتت وتفرق نمود . راه دستيابى مجدد به اتحاد مسلمين - يعنى همان اتحاد واتفاقى كه در زمان رسول خدا ( ص ) حاكم بود - تنها از طريق شناخت دقيق وقايع مذكور ميسر است و تحصيل اين حقايق مستلزم تلاشى گسترده وپيگير مى  باشد تا با تحقيق وتفحص در درياى بيكران كتب ، مرواريدهاى حقيقت صيد گردد .
از اينروست كه مرحوم علامه خود مى فرمايد : " كتاب الغدير كوششى است براى كشف حقيقت " . در نشريه كتابخانه امير المؤمنين ( ع ) - كه تحت اشراف علامه امينى تنظيم مى  شد - آمده است كه : " وحدت اسلامى  بر مبناى اظهار حقايق در بين امت مى  باشد ( حقايق قرآنى وسنت پيامبر ) ، نه وحدت سياسى كه استعمارگران به دست عمال خود آن را علم مى  كنند و وقتى نتيجه مطلوب را گرفتند آن را بهم مى  زنند " . ( 52 )