حدیث شماره 5
5- مُحَمّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ عَنْ حَمّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُمَرَ الْيَمَانِيّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ ع قَالَ إِنّ اللّهَ خَلَقَ الْخَلْقَ فَعَلِمَ مَا هُمْ صَائِرُونَ إِلَيْهِ وَ أَمَرَهُمْ وَ نَهَاهُمْ فَمَا أَمَرَهُمْ بِهِ مِنْ شَيْءٍ فَقَدْ جَعَلَ لَهُمُ السّبِيلَ إِلَى تَرْكِهِ وَ لَا يَكُونُونَ آخِذِينَ وَ لَا تَارِكِينَ إِلّا بِإِذْنِ اللّهِ
اصول كافى جلد 1 صفحه:220 رواية: 5
ترجمه :
امام صادق عليه السلام فرمود: همانا خدا خلق را آفريد و دانست كه آنها بچه راهى مى روند و ايشان را امر كرد و نهى فرمود: هر امرى كه بايشان نمود راهى بتركش براى آنها گذاشت (بطوريكه با اختيار خود بجا آوردند و مجبور و ناچار نباشند) و انجام ندهند و ترك نكنند مگرباذن خدا.
توضيح: براى اذن خدا پنج معنى گفته اند 1- امر تشريعى و فرمان 2- امر تكوينى و ايجاد 3- تخليه و اطلاق يعنى رها گذاشتن و مجبور نكردن 4- علم و دانستن 5 قضاء و قدر ولى با اندكى تأمل مىفهميم كه هيچيك از اين معانى مناسب نيست و بعقيده ما بايد در اينگونه موارد كشف الكلماتى باشد كه به تمام موارد استعمال كلمه (((اذن))) نظر شود تا اصطلاح مخصوص ائمه عليهم السلام در اين ماده بدست آيد.