حلم و عفو حضرت على عليه السّلام

وجه هفتم : آنكه آن حضرت اَحْلَم مردم و عفو كننده ترين مردمان بود از كسى كه با او بدى كـنـد و صـحـت ايـن مـطـلب مـعـلوم است از آنچه كرد با دشمنان خود مانند مروان ابن الحكم و عـبـداللّه بـن زبـيـر و سـعـيـد بـن العـاص كـه در جـنـگ جـمـل بـرايـشـان مـسـلط شـد و ايـشان اسير آن حضرت شدند، آن جناب تمامى را رها كرد و مـتـعـرّض ايـشـان نشد و تلافى ننمود و چون بر صاحب هودج عايشه ظفر يافت به نهايت شـفـقـت و لطـف ، مراعات او نمود؛ و اهل بصره شمشير بر روى او و اولادش كشيدند و ناسزا گـفـتـنـد، چـون بـر ايـشـان غـلبـه كـرد شـمـشـيـر از ايـشـان بـرداشـت و آنـها را امان داد و امـوال و اولادشـان را نـگـذاشـت غـارت كـنـنـد. و نيز اين مطلب پر ظاهر است از آنچه در جنگ صِفّين با معاويه كرد كه اوّل لشكر مُعاويه سَرِ آب را گرفته ملازمان آن حضرت را از آن مـنـع كـردند بعد از آن ، آن جناب آب را از تصرّف ايشان گرفت و آنها را به صحراى بـى آبـى رانـد اصـحاب آن حضرت گفتند تو هم آب را از ايشان منع فرما تا از تشنگى هلاك شوند و حاجت به جنگ و جدال نباشد، فرمودند: وَاللّه ! آنچه ايشان كردند من نمى كنم و شـمـشـيـر مـُغـنـى اسـت مرا از اين كار و فرمان كرد تا طرفى از آب گشودند تا لشكر مُعاويه نيز آب بردارند.(30)
و جـمـع كـثـيـرى از عـلمـاى سـنـّت در كـتـب خـود نـقـل كـرده انـد كـه يـكـى از ثـقـات اهل سنّت گفت : على بن ابى طالب عليه السّلام را در خواب ديدم گفتم : يا اميرالمؤ منين ! شـمـا وقـتى كه فتح مكّه فرموديد خانه ابوسفيان را مَاءْمَن مردم نموديد و فرموديد هركه داخـل خـانـه ابوسفيان شود بر جان خويش ايمن است ، شما اين نحو احسان در حق ابوسفيان فـرمـوديـد، فـرزنـد او در عـوض تـلافى كرد فرزندت حسين عليه السّلام را در كربلا شـهـيـد نـمـود و كـرد آنـچـه كرد، حضرت فرمود: مگر اشعار ابن الصّيفى را در اين باب نـشنيدى ؟ گفتم : نشنيدم ، فرمود: جواب خود را از او بشنو، گفت : چون بيدار شدم مبادرت كردم به خانه ابن الصّيفى كه معروف است به (حيص و بَيص ) و خواب خود را براى او نـقـل كـردم تـا خـواب مـرا شـنـيـد شـهقه زد و سخت گريست و گفت : به خدا قسم كه اين اشـعـارى را كه اميرالمؤ منين عليه السّلام فرموده من در همين شب به نظم آوردم و از دهان من هنوز بيرون نشده و براى احدى ننوشته ام پس انشاد كرد از براى من آن ابيات را:
شعر :
                                                  مَلَكْنا فَكانَ الْعَفْوُمِنّا سَجِيَّةً
                                                                                                    فَلَمّا مَلَكْتُمْ سالَ بِالدَّمِ اَبْطَحُ
                                                  وَحَلَّلْتُم قتْلَ الاُسارى وَطالَ ما
                                                                                                    غَدَوْنا عَلَى الاَسْرى فَنَعْفُو وَنَصْفَحُ
                                                  وَحَسْبُكُم هذَا التَّفاوُتُ بَيْنَنا
                                                                                                    وَكُلُّ اِنآءٍ بَالَّذي فيهِ يَرْشَحُ(31)