مدعيان نيابت خاصه در تاريخ اسلام از ديدگاه استاد
پس از معرفى مدعيان مهدويت در تاريخ اسلام از ديدگاه زعيم عاليقدر استاد بزرگوارم حضرت آيه الله العظمى حاج سيد شهاب الدين ابوالمعالى مرعشى نجفى (ره ) اينك مدعيان نيابت خاصه را مى آوريم .
استاد مى فرمايند: مخفى نماند كه عده اى هم دعوى نيابت خاصه از ناحيه مقدسه حضرت ولى عصر ارواحنا فداه را نمودند و در دعوى خود كاذب بودند و عده آنها بسيار است كه بذكر بعضى اكتفا مى شود.
1 - (الشريعتى ابومحمد الحسن ) كه از اصحاب حضرت عسكرى عليه السلام بوده . و او اول كسى است كه دعوى اين مقام يعنى نيابت خاصه را نموده و افترات و مطالبى به ائمه اطهار نسبت داد و در حق آن ذوات مقدسه غلو نموده ، سپس توقيع شريف در حق او صادر شد كه مشتعمل بر لعن و الحاد و كفر او بود.
2 - (محمد بن نصير النيمرى ) از اصحاب حضرت عسكرى عليه السلام بوده و او دعوى نيابت خاصه نموده پس از شريعتى ...
3 - (ابو طاهر محمد بن على بن بلال ) از اصحاب حضرت عسكرى عليه السلام بوده و قضيه او با عمروى نائب خاص حضرت ولى عصر در كتب رجال مشهور و معروف است . از ناحيه مقدسه توقيع مبارك حاوى لعن او صادر شد.
4 - (احمد بن هلال الكرخى ) از اصحاب حضرت عسكرى عليه السلام بوده .
5 - (الحسين بن منصور الحلاج ) صوفى مشهور در ابتداى امر دعوى نيابت خاصه نموده ، بعد پا بالاتر گذارده و از او صادر شد دعاوى و مطالبى كه موجب قتل او شد.
6 - (ابن ابى العزاقر محمد بن على الشلمغانى ) و قصه محاضره او با حسين بن روح نائب خاص معروف و مشهور و توقعيات در حق وى در كتب مذكور و از تاءليف او كتاب التكليف مى باشد.
7 - (ابو دلف المجنون محمد بن مظهر الكاتب ) اول دعوى نيابت خاصه نموده و بعد غلو نموده و بعد مجنون و بعدا از مفوضه شد.
8 - ابوبكر البغدادى از اصدقا ابى دلف مجنون بوده و دعوى نيابت خاصه نموده چنانچه شيخ صدوق فرموده
9- (محمد بن سعد الشاعر الكوفى ) كه در سال 540 وفات كرد و دعوى نيابت خاصه مى نموده . ديوان شعرى در اين خصوص دارد.
10 - (احمد بن حسين الرازى ) در سال 670 وفات كرد. تاءليفى دارد چنانچه در تعاليق رجال وسيطه مذكور است .
11 - (الحسين بن على الاصفهانى الكاتب ) المتوفى در سال 853 صاحب كتاب ادب المرء
12 - (على بن محمد السجستانى ) ثم البغدادى در سال 860 وفات كرد (صاحب كتاب الايقاظ)
13 - (سيد محمد هندى ) متوفى به سال 987 مردى شاعر و اديب بود و در مشهد مقدس مى زيسته
15 - (السيد على مشهدى ) معروف به راز در زمان شاه سليمان صفوى دعوى نيابت خاصه مى نمود ولى در كمال سر و پنهانى چنانچه تاءليف او حاكى است بالاخره بعضى مرام او را فهميدند و كشته شد.
16 - الشيخ محمد الفاسى المغربى در فاس كه دارالعلم مغرب است اشتغال و تحصيل علم نموده و در سال 1095 بمرد و او دعوى ملاقات باحضرت ولى عصر عليه السلام را و نيابت خاصه را مى نموده و تاءليفاتى دارد. از جمله سبيل الاوليا و تفسير و غيره (از مجموعه سيد جمال الدين كوكبانى زيدى )
17 - (الميرزا محمد الهروى ) اهل هرات كه منتقل به هندوستان شد. در اوائل امر مرحوم خاقان ذى شان فتحعلى شاه دعوى نيابت خاصه نموده و پيش از آنكه كارش بگيرد كشته شد. والسلام عليكم و رحمه الله . الراجى شهاب الدين الحسينى النجفى المرعشى ببلده قم المشرقه بحرم الائمه . سلخ رجب سال 1363 هجرى (124)
اين بود نامه استاد بزرگوارم كه به درخواست مورخ شهير عمادزاده اصفهانى اجابت فرموده و افراد نام برده را بعنوان مدعيان مهدويت و نيابت خاصه در جهان اسلام معرفى فرمودند. اجر و ثواب اين زحمات نثار روح پر فتوح آن مرجع عاليقدر كه در حدود 30 سال از محضر درس فقه ايشان استفاده نمودم و به امر ايشان تاريخ اديان و مذاهب را به راهنمائى آن استاد بزرگ تؤ ليف نمودم . و يكى ديگر از مدعيان (عباس فاطمى ) بود كه در پايان قرن هفتم هجرى در مغرب ظهور و دعوى مهدويت نمود ومردم بسرعت به وى گرويدند و شوكتى بزرگ بدست آورد. شهر فاس را بتصرف خود در آورد و بازار شهر را به آتش كشيد و چون در گذشت حكومتش نيز بمرد (125)