سری لانکا ( سیلان )
سری لانکا به صورت جزیره ای در جنوب شرقی هند قرار دارد . وسعت این کشور برابر با 66000 کیلومتر مربع و تعداد سکنه آن به 16300000 نفر بالغ می گردد . موقع جزیره ای ( قرار گرفتن در اقیانوس هند ) و نزدیکی به خط استوا موجب گرمی هو و رطوبت زیاد این منطقه شده است . تنگه پالک این کشور را از سرزمین هند جدا می نماید . دین اکثریت ، بودائی و برهمایی است . ولی بیش[211]از 5/7% مردم آن مسلمانند . انتشار اسلام در این جزیره از دو طریق و در دو زمان انجام پذیرفت : اول کاروانهای تجاری مسلمانان که در آغازین روزهای تولد اسلام ، از جزیرة العرب به این سرزمین آمدند . دوم با فتوحات مسلمانان ترک در این جزیره که منجر به تشکیل دولت اسلامی به سال 1206م در هند گردید . ازدواج بازرگانان عرب با زنان بومی نیز در گسترش اسلام بسیار مؤثربود . سقوط بغداد به سال 1285م موجب مهاجرت مسلمانان بدین نواحی شد که در شکل گیری مسلمانان جنوب هند رل مهمی را به عهده داشتند . اما مسلمانان با دو مشکل واجه بودند : اختلاف با افراد سینهالی در زبان و با تامیل های شمالی در عقاید دینی معهذا اوضاع مسلمین در حال رشد و توسعه بود که پرتقالی ها در سال 1502م وارد سیلان شده و ضربات سختی به مسلمانان وارد نمودند و در سال 1526م رسما نسبت به اخراج آنان اقدام نمودند و افراد کمی که باقی ماندند به نقاط دور افتاده ، پناه بردند .
هلندیها در سال 1658م عمل پرتقالی ها را تکرار نمودند .
تاریخ حرکتهای مسلمین در سریلانکا سه دروه دارد :
دوره اول از سال 1947م تا 1960م که چون دراقلیت به سر می بردند با سینهالی ها ، مشی همکاری را پیش گرفتند . دروه دوم از سال 1960م تا 1977م که در امور سیاسی نقش فعالتری را پیش گرفتند و نفوذ سیاسی را بجائی رسانیدند که دکتر « دیورین محمود » به عنوان وزیر آموزش پرورش سری لانکا در نظام آموزشی این کشور تحولاتی به نفع مدارس اسلامی پدید آورد .
در دوره سوم که از سال 1977م آغاز می شود . بین سینهالیهای اکثریت و تامیل ها اقلیت نزاعهایی در گرفت که در این درگیریها گرچه مسلمانان اعلام بیطرفی نمودند ولی ضربات سختی را تحمل نمودند و تعداد زیادی از آنان کشته و مجروح شدند که چنین برنامه فجیعی می تواند چندین دلیل داشته باشد :
1 - حمایت دولت از سینهالیها و اینکه افراد مسلح تامیل از سوی قوای نظامی مورد حمایت قرار می گیرند ولی مسلمانان هیچ گونه حامی ندارند .
2 - تحریکات اسرائیل غاصب و حمایت از طایفه ای علیه طایفه دیگر ، اثرات[212]سوء بر روابط سری لانکا با کشورهای اسلامی گذاشته است .
3 - کمکهای مالی و غیر مالی کشورهای مسلمان و عرب به مسلمین این سرزمین حساسیتهایی را در گروههای دیگر ایجاد می نماید .
اگر زبان سینهالی رسمی شود ، مسلمانان با محیط تامیلی مسلمان خود در هندوستان بیگانه می شوند و اگر چریکهای تامیل پیروز شوند مسلمانان را به گروههای سینهالی و تامیلی تقسیم می کنند .
مسلمانان در نقاط مختلف پراکنده اند اما توزیع آنها یکسان نمی باشد . در شهر منار در شمال جزیره 28% و در کلمبو(21)( مرکز حکومت ) 10% ، در جنوب 3% و در شرق بویژه در ناحیه امباری 42% مسلمان سکونت دارند . از حدود 200 مسجدی که در سریلانکا وجود دارد 25% آن در کلمبو می باشد . تعداد مسلمین در حال حاضر 1275000 نفر می باشد . غیر از اقلیت های مسلمان آسیای جنوبی در 3 واحد سیاسی پاکستان ، بنگلادش و مالدیو اکثریت با مسلمانان است که به معرفی هر کدام از این نواحی می پردازیم :
پاورقي ها: -------------------------------------------------------------------
21 - Colombo