حدیث شماره 33
33- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ وَ عَبْدِ اللَّهِ ابْنَيْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِمَا عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بـْنِ الْمـُغـِيـرَةِ عـَنْ إِسـْمـَاعـِيـلَ بـْنِ أَبـِى زِيَادٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ أَسْلَمَ أَبُو طَالِبٍ بِحِسَابِ الْجُمَّلِ وَ عَقَدَ بِيَدِهِ ثَلَاثاً وَ سِتِّينَ
اصول كافى جلد 2 صفحه 342 روايت 33
ترجمه روايت شريفه :
و فـرمـود: ابـوطـالب بـه حـسـاب جـمـل اسـلام آورد و بـا دسـتـش عـدد شـصـت و سـه را متشكل كرد.
شرح :
حـسـاب جمل در اصطلاح امروز همان حساب ابجد است كه از دير زمان نزد منجمين و مؤ لفـيـن مـرسـوم و مـعمول بوده و در تقاويم و شماره گذاريهاى صفحات مقدمه كتاب و مواد تاريخ و رموز ديگر بكار مى رفته است و ترتيبش چنان است كه : الف را يك و با را دو و جيم را سه و دال را چهار بحساب مى آورند و از يا كه بده مى رسد ده ده بالا مى روند و از عـدد صـد به دويست و سيصد بالا مى روند تا آنكه حرف غين را هزار بشمار مى آورند، بنابراين در تطبيق اين روايت با اين حساب چند وجه گفته شده است :
(1) عـدد 63 بـحـساب ابجد مساوى دو كلمه (لا و الا) است كه مختصر كلمه لا اله الا الله مى باشد و پايه توحيد است .
(2) عـدد 63 بـا حروف ابجد كلمه سج را نشان مى دهد و آن بمعنى نهان كن و مخفى دار مى باشد پس مقصود ابوطالب و هم امام صادق عليه السلام از اين روايت بيان تقيه و اسلام پنهانى ابوطالب بوده است .
(3) مقصود اين است كه ابوطالب به 63 زبان اظهار اسلام كرد.
(4) مـقـصـود ايـن اسـت كـه ابـوطـالب هـنـگـام اسـلام آوردنـش 63 سال داشت .
(5) مقصود اين است كه ابوطالب 63 قصيده در مدح پيغمبر (ص ) سروده كه همگى دلالت بر ايمان او دارد.