دهم ـ يونس بن يعقوب البجلى الدّهنى پسر خواهر معاوية بن عمار
كـلمـات عـلمـا در حـق اومـخـتـلف اسـت ، شـيـخ طوسى رحمه اللّه فرموده اوثقه است و در چند موضع اورا تعديل كرده ، وشيخ مفيد اورا از فقهاء اصحاب شمرده . وشيخ نجاشى فرموده كـه اواز خواص حضرت صادق وكاظم عليهما السلام بوده ووكالت داشته از جانب حضرت مـوسـى عـليـه السلام ودر مدينه در ايام حضرت رضا عليه السلام وفات كرد، وآن جناب مـتـولى امـر اوشـد ويـونـس صـاحـب مـنـزلت بـود نـزد ايـشـان ومـوثـق بـود وقـائل بـه امـامـت عـبـداللّه افـطـح بـود پـس رجـوع كرد به حق . و ابوجعفر بن بابويه فـرمـوده كـه اوفـطـحـى اسـت ، وشـيخ كشى نيز از بعضى روايت كرده فطحى بودن اورا وظاهر آن است كه رجوه به حق نموده چنانكه شيخ نجاشى فرموده .(246)
وبـالجـمـله : روايـاتـى در مـدح اووارد شـده ودر ايـام حضرت رضا عليه السلام در مدينه وفـات كـرد. آن حضرت امر فرمود به حنوط وكفن وجميع مايحتاج اووامر فرمود موالى خود ومـوالى پـدر وجـد خود را كه در جنازه اوحاضر شوند وفرمود به ايشان كه اين ميت مولى حـضـرت صـادق عـليه السلام است كه در عراق ساكن بوده از براى اودر بقيع قبر بكنيد واگر اهل مدينه گفتند كه اين مرد عراقى است ما نمى گذاريم در بقيع دفن شود، بگوييد ايـن مولى حضرت صادق عليه السلام است در عراق ساكن بوده اگر شما نگذاريد ما اورا در بقيع دفن نماييم ما هم نخواهيم گذاشت كه موالى خود را در بقيع دفن نماييد، پس اورا در بقيع دفن نمودند.(247)
وروايت است از محمّد بن وليد كه گفت : روزى من بر سر قبر يونس رفته بودم كه صاحب مـقـبـره يعنى مباشر قبرستان نزد من آمد وگفت : اين شخص كيست كه حضرت على بن موسى الرضـا عـليـه السـلام مـرا امـر فـرمـوده كـه آب بـپـاشـم بـر قـبـر او چـهـل مـاه يـا چـهـل روز هـر روز يـك مـرتـبـه ـ وشك از راوى است ـ وهم صاحب مقبره گفت : كه سـريـر پيغمبر صلى اللّه عليه وآله وسلم نزد من است پس هرگاه مردى از بنى هاشم مى ميرد آن سرير در شبش صدا مى كند من مى فهمم كه كسى از ايشان مرده وبا خود مى گويم كـه كـى مـرده از ايـشـان چـون صـبـح شـد آن وقت مى فهمم ، ودر شب وفات اين مرد نيز آن سرير صدا كرد من گفتم كى از ايشان مرده ، كسى از ايشان ناخوش نبود، همين كه روز شد آمـدند نزد من وآن سرير را گرفتند وگفتند مولى ابى عبداللّه الصادق عليه السلام كه در عراق ساكن بوده ووفات كرده .
ومـحـمـّد بـن وليد از صفوان بن يحيى نقل كرده كه گفت گفتم به حضرت امام رضا عليه السلام كه فدايت شوم خوشحال كرد مرا آن لطف ومحبتى كه در حق يونس نمودى ، فرمود: آيـا از لطـف خـدا واحسان اونيست كه اورا نقل كرد از عراق به جوار پيغمبر صلى اللّه عليه وآله وسـلم ، ( وَ رُوِىَ فـى حـَديـثٍ اُنـْظـُرُوا اِلى مـا خَتَمَ اللّهُ بِهِ لِيُونُسَ قَبَضَهُ اللّهُ مـجـُاوِرا لِرَسـُولِهِ ) صـلى اللّه عـليـه وآله وسـلم . (248) تـمـام شـد احـوال حـضـرت امـام مـوسـى بـن جـعـفـر عـليـه السـلام وبـعـد از ايـن بـيـايـد احوال حضرت ثامن الائمة المعصومين على بن موسى الرضا ـ عليه وعليهم السلام .