لاهيجى مى گويد: علم كلامى ، علمى است كه اعتقاد به خداوند را از راه ادله و براهين ، اثبات مى كند.
ابونصر فارابى (م 339 ق ) مى گويد: علم كلام ، دانشى است كه آدمى را توانا مى گرداند تا آرا و افعال معينى را كه واضع شريعت تصريح فرموده ، دريابد.
عضد الدين ايجى (م 756 ق ) مى گويد: علم كلام ، علمى است كه آدمى را در اثبات عقايد دينى توانا مى كند.
سعد الدين تفتازانى (م 792 ق ) مى گويد: كلام علم به عقايد دينى از طريق ادله و برهان است .
شريف جرجانى (م 816 ق ) مى گويد: كلام ، علمى است كه از ذات و صفات پروردگار بحث مى كند.
ابن خلدون (م 588 ق ): علم كلام ، استدلال بر عقايد است .
ابوحنيفه (م 150 ق ) علم كلام را فقه اكبر ناميده است . و تفتازانى علم كلام را به علم التوحيد و الصفات تعبير كرده است و گفته است كه علم كلام در برابر علم شرايع و احكام قرار دارد.
در وجه تسميه اين علم به كلام اقوال مختلفى است :
1 - كلام مشهورترين مباحث اين علم است .
2 - عنوان مباحث اين علم چنين است : (كلام فى كذا...)
3 - در تحقيق شرعيات و الزام دشمنان ، موجب قدرت بر كلام مى گردد، مانند: منطق و فلسفه و...
4 - نخستين دانش واجبى كه تعليم و تعلم آن به وسيله كلام صورت مى گيرد.
5 - اين علم با مباحثه و تكلم از دو طرف صورت مى گيرد
6 - جدال در اين علم ، بيشتر از ديگر علوم است . لذا نياز به كلام با مخالفان و رد آنان بيشتر است .
7 - متابعت ادله اين علم ، بر خلاف ديگر علوم
8 - تاءثير مستقيم قلبى و روحى اين علم از ديگر علوم بيشتر است .