5. توسل به دعاى برادر مؤمن
قرآن گواهى مى دهد كه فرشتگان در حق افراد با ايمان دعا مى كنند:
(الّذِينَ يَحْمِلُونَ العَرشَ وَمَنْ حَولَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيُؤْمِنُونَ بِهِوَيَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا). (1)
«كسانى كه عرش خدا را حمل مى كنند وآنها كه پيرامون آنند، به سپاس پروردگارشان تسبيح مى گويند و به او ايمان دارند و براى كسانى كه ايمان آورده اند طلب آمرزش مى كنند».
اين تنها فرشتگان نيستند كه براى افراد با ايمان دعا مى كنند، بلكه قرآن(با لحنى جانبدارانه) از دعاى مؤمن در حق مؤمن نيز گزارش مى دهد :
(وَالّذِينَ جاءُوا مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنا اغْفِرْ لَنا وَلإِخْواننا الَّذِينَ سَبَقُونا بالإِيمانِ وَلا تَجْعَلْ في قُلُوبِنا غِلاًّ لِلَّذينَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّكَ رَؤوفٌ رَحيمٌ).(2)
«و نيز كسانى كه بعد از آنان (مهاجران و انصار) آمدند مى گويند: پروردگارا، بر ما و بر آن برادرانمان كه در ايمان آوردن بر ما پيشى گرفتند ببخشاى، و در دلهاى ما نسبت به كسانى كه ايمان آوردند (هيچ گونه) كينه اى مگذار! پروردگارا، تو حقّاً رئوف و مهربانى».
از آيات فوق استفاده مى شود كه دعاى حاملان عرش و نيز مؤمنان در حق افراد با ايمان، شايستگى اجابت دارد، بنابراين مى سزد كه انسان آگاه به چنين سببى متوسل شود يعنى از فرشتگان و برادران مؤمن خويش درخواست دعا كند.
در استحباب درخواست دعا از برادر مؤمن، همين بس كه پيامبر از امت خواهش كرده است در حق او دعا كنند:
«اسألوا اللّه لي الوسيلة فانّها منزلة في الجنة لا تنبغى إلاّ لعبد من عباد اللّه وأرجو أن أكون أنا هو فمن سأل لي الوسيلة حلّت له الشفاعة».(3)
«براى من از خدا وسيله بطلبيد، و آن مقامى است در بهشت كه جز بر يكى از بندگان خدا شايسته نيست و اميدوارم كه من همو باشم. هر كس براى من چنين مقامى بطلبد شفاعت من بر او حلال مى گردد».
از آنجا كه اين نوع توسل نيز مورد اتفاق امت اسلامى است ما به همين مقدار اكتفا مى كنيم.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 . غافر/7.
2 . حشر/10.
3 . صحيح مسلخ: 2/4، كتاب صلاة، باب 6 ; ترمذى: سنن:5، حديث 589، كتاب معاقب.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------