علامه هاشم الحسنی
امام رضا علیه السلام در 148 یا 153 متولد شده اگر 53 بگیریم معروف 47 ساله میشود (اگر در 8 سالگی مسلمان شده و در 200 فوت کند) پس چطور در سن پیری در دربانی امام فوت نموده است.
نعمت ا...ولی در مورد معروف کرخی میگوید:
او ز مولا جواز احسان یافت کفر بگذاشت نور ایمان یافت
یافت در خدمت امام مجال بوددربان درگهش ده سال[1]
علامه هاشم الحسنی مینویسد: در تاریخ شخصی به نام معروف بن فیروزان کرخی نیست.[2]
اینها این اسم را از نام معروف بن خربوذان کرخی که از اصحاب امام صادق علیه السلام ، کاظم علیه السلام و رضا علیه السلام بوده است، کپی کردهاند.
بعدها سلطان حسین تابنده که متوجه اشکالات این نظریه شد، سعی کرد تا این معروف را همان معروف بن خربوزان کرخی معرفی نماید. وی میگوید:
شیخ معروف خدمت حضرت صادق علیه السلام و کاظم علیه السلام و رضا علیه السلام رسیده و از طرف حضرت رضا علیه السلام مأمور به دعوت ولایتی بوده است.[3]
حال باید حرف کدام یک را باور کرد؟
اشکالات اساسی
معروف کرخی زودتر از امام علیه السلام از دنیا رفته است؛ یعنی امام رضا علیه السلام درسال 202 و معروف در سال 200 فوت شده است و چطور میشود که کسی بعد از امام علیه السلام قطب باشد و خودش زودتر از امام از دنیا برود.
اگر معروف قطب باشد، چگونه میتوان پذیرفت که در یک زمان با وجود امام علیه السلام ، قطب دیگری باشد.
اگر برفرض قبول کنیم که معروف بعد از امام رضا علیه السلام هم بوده است، پس تکلیف امام جواد وهادی و عسگری علیهم السلام چه می شود؟
برخی در جواب این اشکال می گویند: از اینجا به بعد امامت به دو قسم تقسییم میشود: امامت طریقت و امامت شریعت؛ یعنی از امام رضا علیه السلام به بعد، ائمه فقط امام شریعت بودهاند و کارشان بیان احکام شرعی بوده است و امامت طریقت وعرفان و اخلاق، به معروف و اقطاب بعد از او رسیده است.
___________________________________________
[1] . طرائق الحقائق، طرائق الحقائق، ج 2، ص 458. ذک‍ره طرای‍ق ال‍ح‍ق‍ای‍ق[چاپ سنگی]م‍ع‍ص‍وم‍ع‍ل‍ی ش‍اه ن‍ع‍م‍ه ال‍ل‍ه‍ی ال‍ش‍ی‍رازی‌ک‍ات‍ب ع‍ب‍دال‍ج‍واد ال‍ن‍ی‍ش‍اب‍ور م‍ع‍ص‍وم ع‍ل‍ی‍ش‍اه، م‍ح‍م‍دم‍ع‍ص‍وم بن زی‍ن ال‍ع‍اب‍دی‍ن، ۱۲۷۰ - ق۱۳۴۴ ج 2، ص 458.
[2] . ر.ک: تصوف وتشیع.
[3] . نابغه علم و عرفان، ص 59.