قائم مقام فراهاني - صدر اعظم شريف، ضد استعمار و شهيد عصر قاجار، كه در تيزبيني سياسي و نكته داني ادبي، شهره ي تاريخ است. ميرزا تقي خان اميركبير را از كودكي مي شناخت. چه، پدرش (كربلايي قربان) همشهري و خدمتگزار قائم مقام بود و تقي كوچك نيز در مجلس درس فرزندان قائم مقام شركت مي جست. قائم مقام، تقي نوجوان را (به لحاظ استعداد) بر پسران خود ترجيح بسيار مي نهاد و يك روز كه با مشاهده نامه اي از امير، از نكته سنجي وي سخت به شگفت آمده بود، به يكي از دوستانش چنين نوشت: «حقيقت، من به كربلايي قربان حسد بردم و بر پسرش مي ترسم... اين پسر خيلي ترقيات دارد و قوانين بزرگ به روزگار مي گذارد».