حدیث شماره 83
83- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا عـَنْ أَحـْمـَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِى نَصْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِى عـُبـَيـْدَةَ الْحـَذَّاءِ قـَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنِ الِاسْتِطَاعَةِ وَ قَوْلِ النَّاسِ فَقَالَ وَ تَلَا هَذِهِ الْآيـَةَ وَ لا يـَزالُونَ مـُخـْتـَلِفـِيـنَ إِلاّ مـَنْ رَحـِمَ رَبُّكَ وَ لِذلِكَ خـَلَقـَهُمْ يَا أَبَا عُبَيْدَةَ النَّاسُ مـُخـْتـَلِفـُونَ فـِى إِصـَابـَةِ الْقـَوْلِ وَ كـُلُّهـُمْ هـَالِكٌ قَالَ قُلْتُ قَوْلُهُ إِلاّمَنْ رَحِمَ رَبُّكَ قَالَ هُمْ شـِيـعـَتـُنَا وَ لِرَحْمَتِهِ خَلَقَهُمْ وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ لِذلِكَ خَلَقَهُمْ يَقُولُ لِطَاعَةِ الْإِمَامِ الرَّحْمَةُ الَّتِى يـَقـُولُ وَ رَحـْمـَتـِى وَسـِعـَتْ كُلَّ شَيْءٍ يَقُولُ عِلْمُ الْإِمَامِ وَ وَسِعَ عِلْمُهُ الَّذِي هُوَ مِنْ عِلْمِهِ كُلَّ شَيْءٍ هُمْ شِيعَتُنَا ثُمَّ قَالَ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ يَعْنِى وَلَايَةَ غَيْرِ الْإِمَامِ وَ طَاعَتَهُ ثـُمَّ قـَالَ يـَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِى التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ يَعْنِى النَّبِيَّ ص وَ الْوَصِيَّ وَ الْقـَائِمَ يـَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ إِذَا قَامَ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ الْمُنْكَرُ مَنْ أَنْكَرَ فَضْلَ الْإِمَامِ وَ جَحَدَهُ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ أَخْذَ الْعِلْمِ مِنْ أَهْلِهِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ وَ الْخَبَائِثُ قَوْلُ مـَنْ خَالَفَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ هِيَ الذُّنُوبُ الَّتِى كَانُوا فِيهَا قَبْلَ مَعْرِفَتِهِمْ فَضْلَ الْإِمـَامِ وَ الْأَغـْلالَ الَّتـِى كانَتْ عَلَيْهِمْ وَ الْأَغْلَالُ مَا كَانُوا يَقُولُونَ مِمَّا لَمْ يَكُونُوا أُمِرُوا بِهِ مـِنْ تـَرْكِ فـَضْلِ الْإِمَامِ فَلَمَّا عَرَفُوا فَضْلَ الْإِمَامِ وَضَعَ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْإِصْرُ الذَّنْبُ وَ هـِيَ الْآصـَارُ ثـُمَّ نـَسـَبـَهـُمْ فـَقـَالَ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ يَعْنِى بِالْإِمَامِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبـَعـُوا النُّورَ الَّذِى أُنـْزِلَ مـَعـَهُ أُولئِكَ هـُمُ الْمـُفْلِحُونَ يَعْنِى الَّذِينَ اجْتَنَبُوا الْجِبْتَ وَ الطَّاغُوتَ أَنْ يَعْبُدُوهَا وَ الْجِبْتُ وَ الطَّاغُوتُ فُلَانٌ وَ فُلَانٌ وَ فُلَانٌ وَ الْعِبَادَةُ طَاعَةُ النَّاسِ لَهـُمْ ثـُمَّ قـَالَ أَنـِيـبُوا إِلى رَبِّكُمْ وَ أَسْلِمُوا لَهُ ثُمَّ جَزَاهُمْ فَقَالَ لَهُمُ الْبُشْرى فِى الْحَياةِ الدُّنـْيـا وَ فـِى الْآخـِرَةِ وَ الْإِمـَامُ يـُبـَشِّرُهـُمْ بـِقِيَامِ الْقَائِمِ وَ بِظُهُورِهِ وَ بِقَتْلِ أَعْدَائِهِمْ وَ بـِالنَّجـَاةِ فـِى الْآخـِرَةِ وَ الْوُرُودِ عـَلَى مـُحـَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الصَّادِقِينَ عَلَى الْحَوْضِ
اصول كافى جلد 2 صفحه 304 روايت 83
ترجمه روايت شريفه :
ابو عبيده حذاء گويد: از امام باقر عليه السلام راجع به استطاعت ((10))گفتار مردم در آن بـاره پـرسـيدم حضرت اين آيه را تلاوت نمود: (((مردم پيوسته مختلف خواهند بود (از لحـاظ عـقـيـده )، جـز آنـكـه را پـروردگـارت تـرحـم كند (و براه حق هدايتش فرمايد) و ايـشان را براى ترحم آفريده 119 سوره 12 ـ))) و فرمود: اى ابا عبيده ! مردم در رسيدن بـه قـول حـق مـخـتلفند و همگى در هلاكتند (حق را كنار گذاشته از باطلها پيروى مى كنند). من عـرض كـردم : خـدا مـى فـرمايد (((جز كسى را كه پروردگارت ترحم كند؟))) فرمود آنها شـيـعـيان ما هستند و خدا آنها را براى رحمتش آفريده ، از اين رو فرمود: (((ايشان را براى تـرحـم آفـريد))) يعنى براى اطاعت امام آفريد و امام همان رحمتى است كه خدا مى فرمايد: (((رحـمـت مـن هـمـه چـيـز را فـرا گـرفته 156 سوره 7ـ))) آن رحمت علم امامست و علم امام كه ماءخوذ از علم خداست همه چيز را فرا گرفته آنها شيعيان ما هستند (كه علم امام آنها را فرا گرفته و ديگران چون از علم امام بهره ئى نبرند، آنها را فرا نمى گيرد).
سـپـس خـداى تعالى فرمايد: (((رحمت خدا را براى كسانى كه پرهيز كنند مقرر مى دارد))) يـعـنـى از ولايـت و طـاعـت غير امام پرهيز كنند، سپس فرمايد: (((او را نزد خود در تورات و انـجـيل نوشته مى يابند))) مقصود از او پيغمبر صلى اللّه عليه وآله و وصيش و امام قائم اسـت (((كـه ايـشـان را امـر بـه مـعـروف مـى كـنـنـد (زمـانـى كـه قـيـام فـرمـايـد) و از منكر ((11))بازشان مى دارد))) و منكر ((12)) كسى است كه فضيلت امام را نپذيرد و مـنـكـر شـود (((و چـيـزهـاى پـاكـيـزه را بـراى ايـشـان حلال مى كند))) چيز پاكيزه بدست آوردن علم است از اهلش (((و پليدى ها را بر ايشان حرام مـى كـنـد))) پـليديها گفتار مخالفين است (((و بند و زنجيرهائى كه بر دوش داشتند))) و زنجيرها همان سخنانى است كه درباره ترك فضيلت امام مى گفتند، در صورتى كه به آن دسـتـور نـداشتند، پس چون فضيلت امام را شناختند، بار گران را از دوششان بنهد و بار گران همان گناهست .
سپس خداى تعالى آنها را معرفى كرده و فرموده است : (((كسانى كه به او (يعنى بامام ) ايـمـان آورده و گـرامـيـش داشـتـه و يـارى اش كـرده انـد و از نـورى كـه هـمـراه او نـازل شـده پـيـروى كـرده انـد ايـشـان رستگارانند 157 سوره 7 ـ))) يعنى كسانى كه از پرستش جبت و طاغوت دورى گزيدند وجبت وطاغوت . فلان و فلان و فلان است و پرستش اطاعت مردم است از ايشان .
باز خدا فرمايد: (((بسوى پروردگار خود باز گرديد و تسليم او شويد54 سوره 39 ـ))) سـپـس ايـشـان را پـاداش داده و فـرمـوده : (((بـشـارت در زنـدگـى دنيا و آخرت براى آنـهـاسـت 64 سـوره 10 ـ))) و امـام ايـشـان را به قيام و ظهور حضرت قائم و به كشته شدن دشمنانشان و نجات در آخرت و ورود بر محمد صلى اللّه عليه وآله الصادقين بشارت دهد.