49- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جُمْهُورٍ عَنْ يُونُسَ قَالَ أَخْبَرَنِى مَنْ رَفـَعـَهُ إِلَى أَبـِى عـَبـْدِ اللَّهِ ع فـِى قـَوْلِهِ عـَزَّ وَ جـَلَّ فـَلَا اقـْتـَحـَمَ الْعَقَبَةَ. وَ ما أَدْراكَ مَا الْعـَقـَبـَةُ. فـَكُّ رَقـَبـَةٍ يـَعـْنـِى بِقَوْلِهِ فَكُّ رَقَبَةٍ وَلَايَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فَإِنَّ ذَلِكَ فَكُّ رَقَبَةٍ
اصول كافى جلد 2 صفحه 292 روايت 49

ترجمه روايت شريفه :
امـام صـادق عـليـه السلام درباره قول خداى عزوجل : (((خود را به گردنه نينداخته ، تو چـه دانـى گـردنه چيست ؟ آزاد كردن بند است 130 سوره 90))) فرمود: مقصود خدا از آزاد كردن بنده ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام است ، زيرا ولايت آزاد كردن بنده است .

شرح :
عـقـبـه بـه مـعنى گردنه كوه و اقتحام انجام دادن كار است با سختى و دشوارى ، و خود را به گردنه كوه انداختن كه كار مشكل و دشوار است ، تفسيرش آزاد كردن بنده و تاءويلش ولايـت امـيـرالمـؤمـنـيـن عـليه السلام است و مناسبت ولايت با آزادى بنده از اين نظر است كه پـذيـرفـتـن ولايـت على عليه السلام و پيروى از آن حضرت روح حريت و آزادى را در مردم زنـده مـى كـنـد و اسـارت و بـردگـى را كـه نـتيجه كفر و بى ايمانى است از دامن آنها مى زدايـد، در ايـنـجـا بايد بگفتار و رفتار اميرالمؤمنين عليه السلام از نظر تاريخ و اخبار توجه و دقتى بسزا كرد تا آثار حريت و آزادى را از لابلاى جملات و گوشه هاى تاريخ زندگى آن حضرت كه چون اختر فروزان نمايانست استنباط نمود.