از زماني كه ميرزا علي محمد باب، ادعاي بابيت كرد (سال 1260 ه. ق) تا زماني كه شوقي افندي زمام امور را به دست گرفت حدود صد سال بود، و بعد، عده اي به دستياري بابي گري و بهايي گري شتافتند، در كتاب مصابح هدايت تأليف عزيزالله سليماني اردكاني كه در سه جلد با اجازه ي محفل روحاني ملي بهائيان در سنه 1326 و 1328 شمسي چاپ و منتشر شده و بعضي از كتب ديگر آنها شرح حال دستياران و بزرگان بابي و بهائي آمده است.
بزرگترين دستياران آنها عبارت بودند: از قرةالعين، ميرزا جاني كاشاني، ميرزا ابوالفضل گلپايگاني، ملا حسين بشرويه اي، ملا محمدعلي بارفروشي [1] (معروف به حضرت قدوس) ملا محمدعلي حجت عامل بلواي زنجان، و سيد يحيي دارابي عامل فتنه يزد و نيريز [2] ما در اين كتاب كه بناي آن بر اختصار است، به طور فشرده به شرح پنج نفر از ممتازترين دستياران بابي گري و بهايي گري كه نقش مهم و تلاش فراوان در تأييد اين مسلك داشتند يعني قرةالعين، ميرزا جاني، ميرزا ابوالفضل گلپايگاني، ملا حسين بشرويه و قدوس بابلي مي پردازيم.
* * *
[1] در آن عصر نام شهر بابل، بارفروش بود، از اين رو محمدعلي بابلي را محمدعلي بارفروش مي خواندند.
[2] شرح آشوب اين افراد، در كتاب جمال ابهي، ص 95 تا 99 آمده است.