9- مُحَمّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ عَلِيّ بْنُ مُحَمّدٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ الْوَلِيدِ شَبَابٍ الصّيْرَفِيّ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ ع قَالَ لَمّا حَضَرَتْ رَسُولَ اللّهِ ص الْوَفَاةُ دَعَا الْعَبّاسَ بْنَ عَبْدِ الْمُطّلِبِ وَ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقَالَ لِلْعَبّاسِ يَا عَمّ مُحَمّدٍ تَأْخُذُ تُرَاثَ مُحَمّدٍ وَ تَقْضِي دَيْنَهُ وَ تُنْجِزُ عِدَاتِهِ فَرَدّ عَلَيْهِ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللّهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمّي إِنّي شَيْخٌ كَثِيرُ الْعِيَالِ قَلِيلُ الْمَالِ مَنْ يُطِيقُكَ وَ أَنْتَ تُبَارِي الرّيحَ قَالَ فَأَطْرَقَ ص هُنَيْئَةً ثُمّ قَالَ يَا عَبّاسُ أَ تَأْخُذُ تُرَاثَ مُحَمّدٍ وَ تُنْجِزُ عِدَاتِهِ وَ تَقْضِي دَيْنَهُ فَقَالَ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمّي شَيْخٌ كَثِيرُ الْعِيَالِ قَلِيلُ الْمَالِ وَ أَنْتَ تُبَارِي الرّيحَ قَالَ أَمَا إِنّي سَأُعْطِيهَا مَنْ يَأْخُذُهَا بِحَقّهَا ثُمّ قَالَ يَا عَلِيّ يَا أَخَا مُحَمّدٍ أَ تُنْجِزُ عِدَاتِ مُحَمّدٍ وَ تَقْضِي دَيْنَهُ وَ تَقْبِضُ تُرَاثَهُ فَقَالَ نَعَمْ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمّي ذَاكَ عَلَيّ وَ لِي قَالَ فَنَظَرْتُ إِلَيْهِ حَتّى نَزَعَ خَاتَمَهُ مِنْ إِصْبَعِهِ فَقَالَ تَخَتّمْ بِهَذَا فِي حَيَاتِي قَالَ فَنَظَرْتُ إِلَى الْخَاتَمِ حِينَ وَضَعْتُهُ فِي إِصْبَعِي فَتَمَنّيْتُ مِنْ جَمِيعِ مَا تَرَكَ الْخَاتَمَ ثُمّ صَاحَ يَا بِلَالُ عَلَيّ بِالْمِغْفَرِ وَ الدّرْعِ وَ الرّايَةِ وَ الْقَمِيصِ وَ ذِي الْفَقَارِ وَ السّحَابِ وَ الْبُرْدِ وَ الْأَبْرَقَةِ وَ الْقَضِيبِ قَالَ فَوَ اللّهِ مَا رَأَيْتُهَا غَيْرَ سَاعَتِي تِلْكَ يَعْنِي الْأَبْرَقَةَ فَجِي‏ءَ بِشِقّةٍ كَادَتْ تَخْطَفُ الْأَبْصَارَ فَإِذَا هِيَ مِنْ أَبْرُقِ الْجَنّةِ فَقَالَ يَا عَلِيّ إِنّ جَبْرَئِيلَ أَتَانِي بِهَا وَ قَالَ يَا مُحَمّدُ اجْعَلْهَا فِي حَلْقَةِ الدّرْعِ وَ اسْتَذْفِرْ بِهَا مَكَانَ الْمِنْطَقَةِ ثُمّ دَعَا بِزَوْجَيْ نِعَالٍ عَرَبِيّيْنِ جَمِيعاً أَحَدُهُمَإ؛ّّ مَخْصُوفٌ وَ الْ‏آخَرُ غَيْرُ مَخْصُوفٍ وَ الْقَمِيصَيْنِ الْقَمِيصِ الّذِي أُسْرِيَ بِهِ فِيهِ وَ الْقَمِيصِ الّذِي خَرَجَ فِيهِ يَوْمَ أُحُدٍ وَ الْقَلَانِسِ الثّلَاثِ قَلَنْسُوَةِ السّفَرِ وَ قَلَنْسُوَةِ الْعِيدَيْنِ وَ الْجُمَعِ وَ قَلَنْسُوَةٍ كَانَ يَلْبَسُهَا وَ يَقْعُدُ مَعَ أَصْحَابِهِ ثُمّ قَالَ يَا بِلَالُ عَلَيّ بِالْبَغْلَتَيْنِ الشّهْبَاءِ وَ الدّلْدُلِ وَ النّاقَتَيْنِ الْعَضْبَاءِ وَ الْقَصْوَاءِ وَ الْفَرَسَيْنِ الْجَنَاحِ كَانَتْ تُوقَفُ بِبَابِ الْمَسْجِدِ لِحَوَائِجِ رَسُولِ اللّهِ ص يَبْعَثُ الرّجُلَ فِي حَاجَتِهِ فَيَرْكَبُهُ فَيَرْكُضُهُ فِي حَاجَةِ رَسُولِ اللّهِ ص وَ حَيْزُومٍ وَ هُوَ الّذِي كَانَ يَقُولُ أَقْدِمْ حَيْزُومُ وَ الْحِمَارِ عُفَيْرٍ فَقَالَ اقْبِضْهَا فِي حَيَاتِي فَذَكَرَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع أَنّ أَوّلَ شَيْ‏ءٍ مِنَ الدّوَابّ تُوُفّيَ عُفَيْرٌ سَاعَةَ قُبِضَ رَسُولُ اللّهِ ص قَطَعَ خِطَامَهُ ثُمّ مَرّ يَرْكُضُ حَتّى أَتَى بِئْرَ بَنِي خَطْمَةَ بِقُبَا فَرَمَى بِنَفْسِهِ فِيهَا فَكَانَتْ قَبْرَهُ وَ رُوِيَ أَنّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ إِنّ ذَلِكَ الْحِمَارَ كَلّمَ رَسُولَ اللّهِ ص فَقَالَ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمّي إِنّ أَبِي حَدّثَنِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدّهِ عَنْ أَبِيهِ أَنّهُ كَانَ مَعَ نُوحٍ فِي السّفِينَةِ فَقَامَ إِلَيْهِ نُوحٌ فَمَسَحَ عَلَى كَفَلِهِ ثُمّ قَالَ يَخْرُجُ مِنْ صُلْبِ هَذَا الْحِمَارِ حِمَارٌ يَرْكَبُهُ سَيّدُ النّبِيّينَ وَ خَاتَمُهُمْ فَالْحَمْدُ لِلّهِ الّذِي جَعَلَنِي ذَلِكَ الْحِمَارَ
اصول كافى جلد 1 صفحه: 341 رواية: 9

ترجمه :
امام صادق عليه السلام فرمود: چون وفات رسول خدا صلى الله عليه و آله در رسيد، عباس بن عبدالمطلب و اميرالمؤمنين عليه‏ السلام را طلب كرد و به عباس فرمود: عموى محمد! قبول مى‏ كنى كه ارث محمد را ببرى و قرضش را بپردازى و به وعده‏ هايش وفا كنى؟ او نپذيرفت و گفت: اى رسول خدا پدر و مادرم قربانت، من پيرمردم، عيالم بسيار و مالم اندك است و تو در سخاوت با باد مسابقه گذاشته‏ اى چه كسى طاقت وصايت ترا دارد؟ حضرت اندكى سر پائين انداخت و سپس فرمود: عباس مى‏ پذيرى كه ارث محمد را ببرى و قرضش را ادا كنى و وعده‏ هايش را عملى كنى؟ عرض كرد: پدر و مادرم بقربانت پيرمردى عيالمند و نادارم و تو با باد مسابقه دارى.
فرمود: همانا اين وصيت به كسى مى‏ سپارم كه شايسته دريافت آنست، سپس فرمود: اى على! اى بردار محمد! قبول دارى كه وعده ‏هاى محمد را عمل كنى و قرضش را بپردازى و ميراثش را بگيرى؟ (در كيفيت سؤال حضرت از اين دو نفر نكته‏اى لطيف است كه در خطاب به عباس اولا گرفتن ميراث را مى‏ فرمايد و نسبت به على عليه السلام قرض و وعده را مقدم مى‏ دارد تا تلوحيا اشاره بطرز فكر آن دو نفر نموده باشد) على عرض كرد: آرى پدر و مادرم بقربانت، سود و زيانش با من، عليه السلام فرمود: من بپيغمبر نظر مى‏ كردم، ديدم انگشتر خويش از انگشت بيرون كرد و فرمود: تا من زنده ام اين انگشتر بدست كن، چون در انگشتم نهادم، به آن نظر كردم و آرزو بردم كه از تمام‏تر كه آن حضرت همين انگشتر را داشته باشم.
سپس فرياد زد، اى بلال! آن كلاه و زره و پرچم و پيراهن و ذوالفقار عمامه سحاب و جامه برد و كمربند و عصا را بياور، على عليه‏ السلام فرمايد: من تا آن ساعت آن كمربند را نديده بودم، قطعه و رشته‏ اى آورد كه چشمها را خيره مى‏ كرد و معلوم شد كه از كمربندهاى بهشتى است، پيغمبر فرمود: اى، جبرئيل را برايم آورد و گفت: اى محمد اين را در حلقه‏ هاى زره بگذار و در جاى كمربند بكمر ببند، سپس دو جفت نعلين عربى طلبيد كه يكى وصله داشت و ديگرى بى ‏وصله بود و پيراهن خواست يكى پيراهنى كه با آن به معراج رفته بود و ديگر پيراهنى كه با آن بجنگ احد رفته بود و سه كلاه را طلب كرد: كلاه مسافرت و كلاه روز عيد فطر و قربان و روزهاى جمعه و كلاهى كه بسر مى‏ گذاشت و با اصحابش مجلس مى ‏كرد، سپس فرمود: اى بلال دو استر: شهباء و دلدل و دو شتر: عضباء و قصوى و دو اسب: جناح و حيزوم را بياور جناح اسبى بود كه بدر مسجد بسته بود و پيغمبر براى كارهاى شخصى خود مردى را مى‏ فرستاد كه آنرا سوار شود و بتازد و حيزوم اسبى بود كه پيغمبر به او مى‏ فرمود: (((پيش برو اى خيزوم (1)))) و الاغلى را كه عفير نام داشت آورد.
پيغمبر فرمود: تا من زنده‏ ام، اينها را دريافت كن، اميرالمؤمنين عليه‏ السلام گويد: نخستين چارپائى كه مرد، همان عفير بود. ساعتى كه پيغمبر صلى الله عليه و آله در گذشت، افسارش را پاره كرد و مى‏ تاخت تا در محله قبا بر سر چاه بنى خطمه رسيد، خود را در آن افكند و همان چاه گورش گشت و روايت شده كه اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: اين الاغ با پيغمبر صلى الله عليه و آله بسخن در آمد و گفت: پدر و مادرم قربانت! پدرم از پدرش و او از جدش و او از پدرش نقل كرد كه او با جناب نوح در كمين بوده و نوح بر خاسته و دست بكفل او كشيده و گفته: از پشت اين الاغ، الاغى آيد كه سيد پيغمبران و آخرين ايشان بر آن سوار شود، خدا را شكر كه مرا همان الاغ قرار داد.
توضيح قسمت آخر روايت كه راجع بسخن گفتن الاغ است، بلفظ (((روى))) نقل شده و معلوم نيست كه چه اشخاصى آنرا براى مرحوم كلينى نقل كرده‏ اند و به اصطلاح (((علم دراية))) مرسل و مقطوع است و در مقام اعتبارى بپاى روايات مسند نمى‏ رسد.