حدیث شماره 2
2- عَلِيّ بْنُ مُحَمّدٍ وَ مُحَمّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُفَضّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ أَتَيْنَا بَابَ أَبِي عَبْدِ اللّهِ ع وَ نَحْنُ نُرِيدُ الْإِذْنَ عَلَيْهِ فَسَمِعْنَاهُ يَتَكَلّمُ بِكَلَامٍ لَيْسَ بِالْعَرَبِيّةِ فَتَوَهّمْنَا أَنّهُ بِالسّرْيَانِيّةِ ثُمّ بَكَى فَبَكَيْنَا لِبُكَائِهِ ثُمّ خَرَجَ إِلَيْنَا الْغُلَامُ فَأَذِنَ لَنَا فَدَخَلْنَا عَلَيْهِ فَقُلْتُ أَصْلَحَكَ اللّهُ أَتَيْنَاكَ نُرِيدُ الْإِذْنَ عَلَيْكَ فَسَمِعْنَاكَ تَتَكَلّمُ بِكَلَامٍ لَيْسَ بِالْعَرَبِيّةِ فَتَوَهّمْنَا أَنّهُ بِالسّرْيَانِيّةِ ثُمّ بَكَيْتَ فَبَكَيْنَا لِبُكَاءِكَ قَالَ نَعَمْ ذَكَرْتُ إِلْيَاسَ النّبِيّ وَ كَانَ مِنْ عُبّادِ أَنْبِيَاءِ بَنِي إِسْرَائِيلَ فَقُلْتُ كَمَا كَانَ يَقُولُ فِي سُجُودِهِ ثُمّ انْدَفَعَ فِيهِ بِالسّرْيَانِيّةِ فَلَا وَ اللّهِ مَا رَأَيْنَا قَسّاً وَ لَا جَاثَلِيقاً أَفْصَحَ لَهْجَةً مِنْهُ بِهِ ثُمّ فَسّرَهُ لَنَا بِالْعَرَبِيّةِ فَقَالَ كَانَ يَقُولُ فِي سُجُودِهِ أَ تُرَاكَ مُعَذّبِي وَ قَدْ أَظْمَأْتُ لَكَ هَوَاجِرِي أَ تُرَاكَ مُعَذّبِي وَ قَدْ عَفّرْتُ لَكَ فِي التّرَابِ وَجْهِي أَ تُرَاكَ مُعَذّبِي وَ قَدِ اجْتَنَبْتُ لَكَ الْمَعَاصِيَ أَ تُرَاكَ مُعَذّبِي وَ قَدْ أَسْهَرْتُ لَكَ لَيْلِي قَالَ فَأَوْحَى اللّهُ إِلَيْهِ أَنِ ارْفَعْ رَأْسَكَ فَإِنّي غَيْرُ مُعَذّبِكَ قَالَ فَقَالَ إِنْ قُلْتَ لَا أُعَذّبُكَ ثُمّ عَذّبْتَنِي مَا ذَا أَ لَسْتُ عَبْدَكَ وَ أَنْتَ رَبّي قَالَ فَأَوْحَى اللّهُ إِلَيْهِ أَنِ ارْفَعْ رَأْسَكَ فَإِنّي غَيْرُ مُعَذّبِكَ إِنّي إِذَا وَعَدْتُ وَعْداً وَفَيْتُ بِهِ
اصول كافى جلد 1 صفحه: 330 رواية: 2
ترجمه :
مفضل بن عمر گويد: ما در خانه امام صادق عليه السلام آمديم و مى خواستيم اجازه تشرف خدمتش گيريم، شنيدم حضرت سخنى ميگويد كه عربى نيست و خيال كرديم بلغت سريانىست، سپس آن حضرت گريه كرد و ما هم از گريه او بگريه در آمديم، آنگاه غلامش بيرون آمد و بما اجازه داد، ما خدمتش رسيديم، من عرض كردم: اصلحك الله ما آمديم كه از شما اجازه ورود گيريم، شنيديم بلغتى كه عربى نيست و بخيال ما سريانى بود، سخن مى گفتيد، سپس شما گريه كرديد و ما هم از گريه شما بگريه در آمديم.
فرمود: آرى بياد الياس پيغمبر افتادم كه از عباد پيغمبران بنى اسرائيل بود و دعائى كه او در سجده مى خواند، مى خواندم، سپس آن دعا را به لغت سريانى پشت سر هم مى خواند كه بخدا من هيچ كشيش و جاثليقى را شيوإ؛تت لهجهتر از او نديده بودم و بعد آنرا براى ما بعربى ترجمه كرد و فرمود: او در سجودش مىگفت:
خدايا ترا بينم كه مرا عذاب كنى، با آنكه روزهاى آتش بار بخاطر تو تشنگى كشيدم؟!؟ ترا بينم كه مرا عذاب كنى، در صورتيكه رخسارم را براى تو روى خاك ماليدم؟!؟ ترا بينم كه مرا عذاب كنى، با آنكه از گناهان بخاطر تو دورى گزيدم؟!؟ ترا بينم كه مرا عذاب كنى، با آنكه براى تو شب زنده دارى كردم؟!؟ پس خدا به او وحى كرد: سرت را بردار كه ترا عذاب نمىكنم الياس گفت: اگر فرمودى عنايت نمى كنم و سپس عذابم كردى چه مى شود! مگر نه اينست كه من بنده تو و تو پروردگار منى! باز خدا باو وحى كرد سرت را بردار كه من ترا عذاب نمى كنم و چون وعده اى دادم به آن وفا مى كنم (وعده من مشروط و مفيد نيست كه تو ترس از عاقبت و نبودن شرط دارى بلكه وعده مطلق است مرات -).
شرح :
دانشمندان نصارى بدين ترتيب درجه بندى مى شوند.
1- بطريق يا بطريك در شهر انطاكيه بوده و رئيس اساققه است.
2- مطران زير دست بطريق است.
3- اسقف در همه بلاد هست و بفرمان مطرانست.
4- قس يا قيس (معرب كشيش) زير نظر اسقف است.
5- شماس در آخرين درجه آنهاست و لازمست ميان سرش براى بيعت تراشيده باشد.