حدیث شماره 4
4- عَلِيّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ ع قَالَ خَلَقَ اللّهُ الْمَشِيئَةَ بِنَفْسِهَا ثُمّ خَلَقَ الْأَشْيَاءَ بِالْمَشِيئَةِ
اصول كافى ج 1 صفحه: 149 رواية: 4
ترجمه :
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند مشيت را بخود مشيت آفريد سپس چيزها را با مشيت آفريد.
شرح :
معنی جمله دوم واضح است ولی درباره جمله اول انظار و اقوال مختلفی از شارحين كافی نقل شده است، مرحوم مجلسی پنج قول در مرآت نقل میكند، يكی از آن اقوال كه روشنتر به نظر میرسد قول مرحوم فيض است كه خلاصهاش اين است كه مشيت نسبتی بشائی (خداوند) و نسبتی به مشیء (خواسته شده) دارد و از لحاظ اول صفت ذاتی قديم و عين ذات خداوند است به اين معنی است كه ذات خدا میتواند آنچه خير و صلاح است اختيار كند بنابراين كلمه (((خلق))) (آفريد) مجاز است و مراد تحقق و ثبوت مشيت است و انتزاع آن از ذات باری تعالی اما از لحاظ دوم همان معنی جمله دوم است كه همه چيز را خداوند به مشيت آفريند.