سـوم ـ ابـوسـهـل اسـمـاعـيـل بـن عـلى بـن اسـحـاق بـن ابـى سهل بن نوبخت :
شيخ متكلمين اماميه بغداد و بزرگ طايفه نوبختيه بود در زمان خود جلالت و بزرگى در ديـن و دنـيـا داشـت و جـارى مـجـراى وزراء بـود و كتب بسيار تصنيف كرده از جمله كتاب ( انـوار در تـواريخ ائمه اطهار عليهم السلام ) . ابن نديم در ( فهرست ) گفته كـه ايـن شـيـخ (75) جمع كرده بود كتابهاى بسيار، و بسيارى از نسخ را به خـط خـودش نـوشته بود و مصنفات و مؤ لفات او در كلام و فلسفه و غيرهما بسيار است و جـمـع مـى شـدنـد نـزد او جـمـاعـتـى از نـاقـليـن كـتـب فـلسـفـه مـثـل ابـوعـثـمـان دمـشـقـى و اسـحـاق و ثـابـت و غـيـر ايـشـان و از غـلمـان او اسـت ابـوالحسن السـّوسـنـجردى معروف به حمدونى اسمش محمّد بن بشر صاحب ( كتاب انفاذ ) است در امامت انتهى .(76)
فقير گويد: محمّد بن بشر مذكور از صلحا و عيون اصحاب و متكلمين ايشان است و همان است كـه پـنـجـاه حـجـه پـيـاه بـه جا آورده و ابوسهل خالوى ابومحمّد حسن بن موسى نوبختى فـيـلسـوف صـاحـب ( كـتـاب الفـرق ) اسـت و از سـعـادت ابـوسـهـل اسـت كـه بـه شـرف مـلاقـات امـام زمـان عـليـه السـلام نائل شده چنانكه در ذكر وفات حضرت عسكرى عليه السلام خبرش گذشت .