این پیشواى بزرگ دینى و اجتماعى معتقد بود یکى از مهم ترین و ابتدایى ترین واجبات هر فرد با صلاحیتى دخالت در امور سیاسى و درک صحیح مسائل سیاسى است.
او معتقد بود منظور و مفهوم صحیح سیاست، وعظ و ارشاد، نهى از فساد، نصیحت به زمامداران تمام کشورهاى اسلامى و بر حذر ساختن آنها از وقوع در دام استعمار و در هم شکستن زنجیرهاى اسارت و تأمین آزادى کامل براى تمام کشورها و تمام ملت هاست!
او درباره خودش مى گفت: «من تا فرق سر غرق در سیاستم! و دخالت در سیاست از وظایف حتمى من است، و اگر دخالت نکنم خود را در پیشگاه خدا و وجدان مسئول مى بینم!».
او غالباً این گفتار تاریخى على(علیه السلام) را تکرار مى کرد: «وَمَا أَخَذَ اللهُ على العُلَمَاءِ أنْ لا یَقارّوا على کِظَةِ ظَالِم وَ لاَسَغَبِ مَظْلوم; خدا از دانشمندان پیمان گرفته است که در برابر شکم خوارگى ظالمان و گرسنگى مظلومان سکوت نکنند!».(1)
به همین دلیل او در غالب جنبش هاى ملى عراق (خصوصاً)، و جنبش هاى ملى تمام کشورهاى اسلامى (عموماً) شرکت نمود، و سهم مؤثرى در همکارى و راهنمایى این نهضت ها داشت.
هنگامى که جنگ جهانى اوّل شروع شد او فوراً خود را به شهرستان «کوت» رسانید تا در جهاد آزادى بخش ملت عراق در برابر نیروهاى اشغالگر انگلیسى شرکت جوید. همچنین در نبرد شجاعانه اهالى نجف اشرف بر ضد نیروهاى انگلیسى و استعمار «غازى» شرکت جست.
او این روش را همیشه در برابر متجاوزین و ستمگران تعقیب مى کرد و با استعمارگران و دست نشانده هاى آنها سرسختانه مى جنگید، او با جسارت فوق العاده اى عقاید خود را ابراز مى کرد و براى رسوا ساختن استعمارگران انگلیسى و خنثى کردن نقشه هاى شوم آنها از هر وسیله اى استفاده مى نمود.
* * *
1 . شرح نهج البلاغه محمد عبده، ج 1، ص 37; بحارالانوار، ج 29، ص 499 .