سؤال 97:
آيا صحيح است که مي گويند: معاويه بر ديانت غير اسلام از دنيا رفت. و بزرگان اهل حديث از ما اهل سنت همانند حمّاني او را غير مسلمان خوانده، و بعضي ديگر چون عبدالرزاق و حاکم نيسابوري او را شديداً مبغوض مي داشتند.
1 ـ مخلد شعيري مي گويد: در جلسه درس عبدالرزاق بوديم که سخن از معاويه به ميان آمد، عبدالرزاق فوراً موضع گرفته و گفت: مجلس ما را با ياد نام فرزندان ابي سفيان نجس و کثيف نکنيد(223)
2 ـ زيادبن أيوب مي گويد: از يحيي بن عبدالحميد حماني شنيدم که مي گويد: معاويه پير و آئين اسلام نبود(224)
3 ـ ابن طاهر مي گويد: حاکم نيسابوري ـ از معاويه رويگردان و منحرف و در (بدگوئي از او) و خاندان او غلو مي کرده و هرگز عذرخواهي نمي کرد. مي گويند: ابوعبدالرحمن سلمي بر او وارد شده ـ در همان روزهايي که خانه نشين شده و طرفداران بني اميه ـ منبر و مجلس درس او را تعطيل و از بيرون آمدن از منزل ممانعت مي کردند ـ و گفتم: چه مي شد که به مسجد مي آمدي و کمي از فضائل ـ معاويه ـ اگر چه يک حديث نقل مي کردي و خودت را از اين گرفتاري ـ و ممنوع الخروج بودن ـ راحت مي کردي؟ ـ سه مرتبه ـ گفت: لا يجيي من قلبي. هرگز. دلم راه نمي دهد ـ و چنين مطلبي را نمي توانم بر زبان جاري کنم(225)