15 - هاشميه
پيروان ابو هاشم جبائى : عبدالسلام بن محمد جبائى (م 321 ه) را گويند. وى از معتزله بصره و سپس بغداد است كه پس از پدر رياست معتزليان را بر عهده داشت . او شاگرد پدرش ابو على حبائى بود كه ذكرش گذشت . پدر و پسر تقريبا عقايد مشتركى داشتند و در پاره اى از مسائل با يكديگر اختلاف نظر داشتند. در تاريخ كلام اسلامى از اين دو به جبائيان ياد مى شود. اقوال اين دو نيز مورد استناد و شريعت عقلى قلمروى در مسائل عقل دارد (حسن و قبح عقلى ) و شريعت نقلى مسائلى مى پردازد كه درك آنها از عهده عقل خارج است .