محمد، آخرين امير طاهريان در نيشابور حكومت مى كرد. كارمندان حوزه مالياتى و دولت مردان حكومتى او دست به بيدادگرى فراوان يازيدند، به ويژه به مردم گرگان و طبرستان زياد نمودند. مردم اين سامان از اين اوضاع به تنگ آمده ، تا اينكه يكى از سادات بنام حسن بن زيد كه يكى از اعقاب امام حسن مجتبى و مقيم شهر رى بود به طبرستان دعوت شد و مردم آن سامان با او بيعت نمودند. حسن بن زيد علوى ، ملقب به (داعى كبير) با كمك و يارى مردم ، ماءموران محمد آخرين حاكم طاهريان را از منطقه بيرون كردند و سلسله علويان را كه نخستين حكومت شيعه مذهب در ايران بود، در اين منطقه به وجود آوردند و در حدود 19 سال و نه ماه
در گرگان و طبرستان فرمانروايى نمودند، وپس از حسن ، زيد برادرش ، محمد بن زيد علوى ، در حدود 17 سال و نه ماه حكومت كرد تا سرانجام محمد بن زيد به دست امير اسماعيل سامانى شهيد شد و اين منطقه ، حكومتش بدست سامانيان افتاد. ولى پس از گذشت 13 سال يكى ديگر از افراد اين خاندان به نام حسن بن على معروف به (اطروش ) در اين منطقه عليه حكومت سامانيان قيام كرد، ماءموران اين سلسله را بيرون كرد و دوباره حاكميت علويان را در گرگان و طبرستان برقرار كرد. اطروش مدت 13 سال در اين منطقه حكومت نمود، و مذهب تشيع را رواج كامل داد و به دست او گروه فراوانى مسلمان شدند، و مساجد زيادى را بنا كردند (134)
در كتاب الادب فى ظل بنى بويه آمده است : مردم ديلم با وجود آنكه شهرشان در زمان حكومت عمر فتح شده بود، ولى بت پرست بودند و در عصر حكومت حسن بن على اطروش اسلام را اختيار نمودند و تشيع را پذيرفتند (135)
اطروش در سال 304 هجرى شهيد شد و دامادش ، حسن بن قاسم علوى كه مردى با كفايت و بسيار مدير بود. به حكومت رسيد و معروف به (داعى صغير) گرديد. حسن بن قاسم پس از 12 سال حكومت به دست افراد سردار امير نصر سامانى (136) كشته شد و با مرگ داعى صغير، دوران حكومت 63 ساله علويان و همچنين نخستين دولت شيعه در اين منطقه پايان يافت . در اين باره به كتاب شيعه و تشيع استاد محمد جواد مغنيه لبنانى ترجمه سيد شمس الدين مرعشى رجوع كنيد.