5- فرقه پورتين
منشعب از مذهب لوتر و كالون . پيروان اين فرقه را ابتدا ايرلندى ها تشكيل مى دادند. اين فرقه سنت گرا معتقد به حفظ مطلق عقايد اوليه دين عيسى بودندد. اين فرقه مورد مخالفت شديد پيروان كاتوليك قرار گرفت . دوستداران پاپ و كليساى كاتوليك عليه اين فرقه عكس العمل نشان دادند تا آبروى روحانيت كاتوليك را حفظ كنند. رهبرى پيروان پاپ در مبارزه عليه فرقه پورتين را فردى اسپانيائى به نام اينياك دولوبالاك بر عهده داشت . اين باند تعداد زيادى از پروتستانها را كشت و محكمه تفتيش عقايد تشكيل داد. كار اين محكمه آن بود كه در عقايد مسيحيان تحقيق و تفتيش كند و پروتستانها را شناسائى و محاكمه نمايد. اين گروه ، مخالفان پاپ را ملحد و مرتد اعلام مى كرد و اعدام مى نمود.