8 ـ اشارات و تلويحات

رسول گرامي، در تعيين بُعد سياسي حج، به اين مقدار از بيان اكتفا نكرده، گاهي به طور اشاره و تلويح مي رساند كه جزئي ترين اعمال حج، از بعد سياسي دور نيست تا آنجا كه در سعي ميان صفا و مروه در نقطه خاصي به مشي و راه رفتن خود سرعت بخشيد تا از اين طريق شايعه مشركان را كه مهاجران و ياران پيامبر در اثر بدي آب و هواي مدينه، ضعيف و ناتوان شده اند، تكذيب كند، از اين جهت در «عمره قضا» هم در سعي و هم در طواف دستور داد تا به سرعت و بحالت دويدن طواف و سعي كنند تا قدرت و قوت خود را به مشركان ارائه كنند. [1] .
رسول گرامي در نماز طواف در ركعت نخست، سوره توحيد و در ركعت دوم سوره كافرون را تلاوت كرد، همگي آگاهيم كه مفاهيم اين دو سوره چه ابعادي را در بردارد و چگونه هر نوع انديشه غير توحيدي و يا پيوستن به يكي از اردوگاه هاي كفر را رد و منع مي كند.
در تاريخ است كه مسلمانان هنگام استلام حجر چنين مي گفتند:
بِسْمِ اللَّهِ واللَّهُ اكبرُ علي ما هَدانا لا إلهَ الاّ اللَّه لا شَريكَ لَه آمنتُ بِاللَّهِ وَكفَرْتُ بالطاغِوت.» [2] .
* * *
[1] جامع الاصول، ج 4، كتاب حج.
[2] تاريخ مكه، ج 1، ص 339 نگارش ابو الوليد ازرقي.