اين نوع توسل ها متضمن سوگند دادن خدا بر حقى است كه مخلوقى بر او دارد، در حالى كه هيچ مخلوقى حقى بر خدا ندارد.

پاسخ: حقوق مخلوق بر خدا به دو صورت متصور است:

الف: مخلوق از طريق رفتارى بر خالق حقى پيدا كند بسان حق يك طلبكار بر بدهكار، يك چنين حق ذاتى درباره مخلوق نسبت به خداى متعال امكان پذير نيست زيرا بنده خدا مالك چيزى نيست تا به وسيله آن بر خدا حقى پيدا كند.

ب: حقى كه خود خدا از طريق لطف و كرم براى مخلوق نسبت به خويش قائل شده و در حقيقت از طريق تفضل و لطفى كه نسبت به بنده خود دارد خود را بدهكار و او را طلبكار كرده است، تصور يك چنين حق گذشته از اينكه امكان پذير است، در قرآن شواهدى بر وقوع آن داريم.

قرآن گاهى خدا را وامگير و بنده اش را وام ده معرفى مى كند اين كه مى فرمايد:
(مَنْ ذَا الَّذِى يُقْرِضُ اللّهَ قَرْضاً حَسَناً).(1)
«كيست كه به خدا وام نيكو بدهد».

گذشته از اين آيات زيادى حاكى از آن است كه بر اثر لطف الهى بندگان خدا صاحبان حقوقى بر خداى بزرگ واجب الوجود هستند، و در مواردى چنين مى فرمايد:

1. (وَكانَ حَقّاً عَلَيْنا نَصْرُ المُؤْمِنين).(2)
«يارى كردن مؤمنان حق آنان است بر ما ».

2. (وَعْداً عَلَيهِ حَقّاً فِى التَّوراةِ وَالإِنْجِيل) .(3)
«وعده حق است بر خدا در تورات وانجيل و قرآن».

3. (كَذلِكَ حَقّاً عَلَيْنا نُنْجِ المُؤْمِنين).(4)
«نجات مؤمنان حق است بر ما».

4. (إِنَّما التَّوبَة عَلى اللّه لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهالَة ثُمَّ يَتُوبُونَ مِنْ قَريب).(5)
«پذيرش توبه بر خداست به سود كسانى كه كار زشت انجام مى دهند بعداً راه توبه را در پيش مى گيرند».

در احاديث اسلامى اين نوع حقوق فراوان به چشم مى خورد كه ما به يكى بسنده مى كنيم.

رسول گرامى (صلى الله عليه وآله وسلم)فرمود: «حقّ على اللّه عونُ من نكح التماسَ العفاف ممّا حرم اللّه».
«بر خدا فرض است آن كس را كه براى حفظ خود از حرام ازدواج كرده باشد كمك كند».

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 . بقره/245.
2 . روم/47.
3 . توبه/111.
4 . يونس/103.
5 . نساء/17.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------