کتاب «الاعتقاد»، «اعتقادات الامامیة»، یا «دین الامامیة» یکی از مهم ترین منابع عقاید مذهب شیعه است که توسط شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (م 381 ق) تألیف شده است. شیخ صدوق که از متبحرترین و بزرگترین محدثان و راویان جهان اسلام به شمار می رود، این کتاب را در نیشابور و به درخواست عده ای از توده مردم و علمای شیعه و سنی در یک مجلس املاء کرده و همه عقاید خود را بر اساس روایات وارد شده در زمینه های مختلف اعتقادی مثل توحید، نبوت، امامت، معاد، خلقت، مرگ، عوالم برین و فرشتگان، تنظیم و تدوین و تبیین کرده است.

او کتابش را در چهل و پنج باب با عنوان «باب الاعتقاد فی ...» در زمینه های مختلفی از مسائل اعتقادی مانند توحید، صفات الهی، تکلیف بندگان، افعال اختیاری انسان، قضاء و قدر، فطرت و هدایت الهی، بداء، نفوس و ارواح، مرگ و قبر، رجعت، شفاعت، وعد و وعید، عقبات قیامت، بهشت و دوزخ، نزول قرآن، تقیه، مقدار سوره ها و آیات قرآن، سادات و اولاد پیامبر علیهم السلام، و اخبار وارد شده درباره مسائل طب، تنظیم کرده و روایات مرتبط را در ذیل هر باب ذکر نموده است. البته چارچوب کتاب وی روایت و حدیث نیست و نوشتار خود شیخ صدوق است؛ او پس از بیان اینکه اعتقاد شیعه درباره مسائل مطرح شده چیست، استناد آن به روایات یا آیات قرآنی را متذکر شده است. شیخ صدوق بیش از یکصد و هفتاد حدیث را در ذیل این ابواب ذکر کرده که مرسل یا مرفوع می باشند ولی می توان آنها را به طور مسند در سایر کتابهای حدیثی معتبر مثل من لا یحضره الفقیه و الکافی یافت.

او در این کتاب به سایر کتاب های حدیثی خود مثل التوحید و الهدایة فی الاصول والفروع نیز ارجاع داده است. به ویژه اینکه غالب مطالب آن عینا و البته به صورت مفصل تر در کتاب الهدایه آمده است و به دلیل وجود مستندات زیاد روایی در این کتاب، به عنوان کتاب حدیثی تلقی شده است. به هر حال او عقاید ضروری شیعه امامیه یعنی آنچه از ضروریات اسلام می باشد درباره مسائل گوناگون اسلامی مثل توحید، نبوت، امامت، معاد و حتی برخی عقاید غیرضروری را در این کتاب بیان کرده است تا اتهامات برخی متعصبان اهل سنت که بعضی عقاید نادرست را به تشیع نسبت داده اند پاسخ داده و رد نماید. بنابراین پاسخ بسیاری از اشکالات جاهلان وهابیت و متعصبان اهل سنت بر عقاید الهی و صحیح تشیع در این کتاب ارزشمند یافت می شود. البته برخی از مطالب مطرح شده در کتاب شیخ صدوق مورد اتفاق نظر همه دانشمندان شیعه نبوده و فقط برداشت خود وی به شمار می رود و همین امر موجب شده است که شاگرش شیخ مفید و سایر متکلمان و محدثان متأخر برای تنظیم دوباره و اصلاح موارد اختلافی شرح و توضیح هایی برای آن بنویسند.

مشخصات کتاب:
سرشناسه:مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان،1390 عنوان و نام پدیدآور:اعتقادات شیعه (تالیف شیخ صدوق با حواشی و توضیحات شیخ مفید رحمهما الله)/ گرد آوری : واحد تحقیقات مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان مشخصات نشر:اصفهان:مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان 1390.‌ مشخصات ظاهری:نرم افزار تلفن همراه و رایانه
تالیف: شیخ صدوق و شرح و تکمیل شیخ مفید رحمهما الله
مترجم: میر سیّد محمّد علی حسنی طباطبائی یزدی
شارح: مرحوم سید ابراهیم بن محمد حسینی نجفی