3. ابن تيميه

ابن تیمیه رهبر فكري وهابيت به اين آيات و روايات بر شنيدن مردگان استدلال كرده است :
سئل هل يتكلم الميت في قبره؟
فقال وأما سؤال السائل هل يتكلم الميت في قبره فجوابه أنه يتكلم وقد يسمع أيضا من كلمه كما ثبت في الصحيح عن النبي أنه قال إنهم يسمعون قرع نعالهم وثبت عنه في الصحيح أن الميت يسأل في قبره فيقال له من ربك وما دينك ومن نبيك فيثبت الله الذين آمنوا بالقول الثابت فيقول الله ربي والإسلام ديني ومحمد نبي ويقال له ما تقول في هذا الرجل الذي بعث فيكم فيقول المؤمن هو عبد الله ورسوله جاءنا بالبينات والهدی فآمنا به واتبعناه وهذا تأويل قوله تعالی (يثبت الله الذین آمنوا بالقول الثابت في الحياة الدنيا وفي الآخرة). (ابراهٍيم/27).
از ابن تيميه سؤال شد : آيا مرده در قبرش حرف مي‌زند ؟
جواب : و اما در مورد اين سؤال كه آيا مرده در قبرش حرف مي‌زند ؟ جواب اين است كه مرده هم حرف مي‌زند و هم مي‌تواند صداي كسي را كه با او حرف مي‌زند، بشنود ، همانگونه كه در حديث صحيح از نبي مكرم آمده كه فرمود : مردگان صداي نعلين را مي‌شنوند و ثابت شده در حديث صحيح كه از مرده در قبر سؤال مي‌شود، پس به او گفته مي‌شود خداي تو كيست؟ دينت چست؟ و پيامبرت كيست؟ پس خدا مؤمنين را در گفتار استوار قرار مي‌دهد ، پس مؤمن جواب مي‌دهد الله پروردگارا و اسلام دين و محمد پيامبر من است ، پس از مؤمن سؤال مي‌شود در مورد آقائي كه به سوي شما مبعوث كرديم چه عقيده‌اي داري؟ پس مؤمن جواب مي‌دهد كه ايشان بنده و فرستاده خداست ، با آيات آشكار و هدايت به سوي ما آمد پس ما ايمان آورديم و از ايشان پيروي كرديم و اين تأويل اين آيه است.[164]
همچنين در جاي ديگر مي‌گويد : 
وسئل عن الأحياء إذا زاروا الأموات هل يعلمون بزيارتهم وهل يعلمون بالميت إذا مات من قرابتهم أو غيره؟ 
فأجاب الحمد لله نعم قد جاءت الآثار بتلاقيهم وتساؤلهم وعرض أعمال الأحياء علی الأموات كما روی إبن المبارك عن أبی أيوب الأنصاری قال (إذا قبضت نفس المؤمن تلقاها الرحمة من عباد الله كما يتلقون البشير فی الدنيا فيقبلون عليه ويسألونه فيقول بعضهم لبعض أنظروا أخاكم يستريح فإنه كان فی كرب شديد قال فيقبلون عليه ويسألونه ما فعل فلان وما فعلت فلانة هل تزوجت) الحديث 
وأما علم الميت بالحي إذا زاره وسلم عليه ففي حديث إبن عباس قال قال رسول الله (ما من أحد يمر بقبر أخيه المؤمن كان يعرفه فی الدنیا فيسلم عليه إلا عرفه ورد عليه السلام) قال إبن المبارك ثبت ذلك عن النبی صلی الله عليه وسلم وصححه عبد الحق صاحب الأحكام.
از ابن تيميه سؤال شد وقتي زنده‌ها به زيارت قبرهاي مردگان مي‌روند ، آيا مردگان، زائر قبر را مي‌شناسند؟ و آيا اگر كسي از خويشاوندانشان بميرد از حال او آگاه مي‌شوند؟
جواب داد : بعد از حمد و سپاس خدا ، بله، روايت در اثبات ملاقات مردگان با هم و عرضه شدن اعمال زندگان بر آنها آمده است ، مثل روايت ابن مبارك از ابوايوب انصاري كه گفته : وقتي جان مؤمن گرفته مي‌شود بندگان خدا به استقبال او مي‌آيند همانگونه كه در دنيا مردم به استقبال کسی مي‌روند كه مژده آورده است و از او سؤال مي‌كنند ، بعضي از آنان مي‌گويند اجازه دهيد برادر مؤمنتان استراحت كند ، او در سختي و شدت بوده است ، سپس از او سؤال مي‌كنند فلاني چكار كرد و آيا فلاني ازدواج كرد ؟...
و اما درمورد آگاهي مردگان به كسي كه به زيارتشان مي‌آيد و به آنان سلام مي‌كند ، در روايت ابن عباس از پيامبر آمده است ( هر كسي كه به قبر برادر مؤمن خود كه در دنيا او را مي‌شناخت برود و به او سلام بدهد مرده او را مي‌شناسد و جواب سلام او را مي‌دهد ) ابن مبارك مي‌گويد اين روايت از پيامبر صلی الله عليه وسلم ثابت شده است و عبد الحق صاحب كتاب الاحكام اين روايت را تصحيح كرده است . [165]