يكي ديگر از اصول اعتقادات بهائيان طرح تعليم و تربيت عمومي است آن ها مدعي اند كه ابداع كننده اين طرح فرقه بهائيت مي باشد و آن را جزء اصول بديع خود يعني تعاليم اجتماعي و يا نظم بديع مي شمارند.
كيفيت و ويژگي اين طرح از نظر فرقه به شرح ذيل آورده مي شود:
«تعليم و تربيت اطفال بايستي اجباري باشد نه اختياري و از طرفي عمومي است نه محدود به افراد معدود. اگر پدري در امر تعليم و تربيت فرزند خود غفلت ورزد حق پدري از او ساقط مي شود» [1] و مرجعي پيش بيني شده كه مخارج اين امر را از والدين مختلف گرفته و خود مجري اين اصل مي گردد. [2] .
همچنين اظهار مي دارند: «اين اصول بايد در سراسر كره زمين بر اساس واحد باشد و وحدت تعليم و تربيت مسلما يكي از اساسي ترين اقدامات براي رسيدن به صلح عمومي و وحدت عالم انساني است... مدارس علوم بايد دبستان تربيت آداب اخلاق نورانيت و روحانيت باشند. اطفال بايستي طوري تربيت شوند كه بتوانند مشقات را تحمل نمايند و در انجام امور مشكل عاجز نمانند» [3] .
از جمله خصوصيت ديگري كه در اين اصل مستقر است «ارجحيت تربيت دختران نسبت به تربيت پسران مي باشد» و اظهار مي دارند «دختران مادر خواهند شد و در صورتي كه تربيت صحيحي نداشته باشند نمي توانند اطفال خود را خادم عالم انساني تربيت نمايند.» [4] .
در فرقه بهائيت ادعا مي شود كه به تربيت بيش از تعليم اهميت داده شده است عباس افندي در اين رابطه مي گويد: طبيب بدخو و خائن سبب هلاك گردد و علت انواع امراض.) و «بايد اساس دبستان اول تعليم آداب و اخلاق و تحسين اطوار و كردار باشد» [5] از جمله نكات ديگر اين اصل اين است كه:
بايد اطفال را از كودكي به سختي در انجام امور مشكل عادت داد تا قوي البنيه شوند و قدرت مواجهه با مشكلات زندگي را به دست آورند ولي زجر بدني به منظور تنبيه به كلي نهي شده و اظهار مي دارند كه براي تنبيه اطفال اگر لازم باشد زجر لساني كافي است آن هم به قدري كه احساسات لطيف طفل جريحه دار نگردد. [6] .
نوع عملي كه در اين فرقه توصيه شده تا فرا گرفته شود علوم عالم المنفعه مي باشد و يادگيري علومي كه (به زعم آن ها) از حرف شروع و به حرف ختم مي گردد نهي شده است. در اين رابطه دانشمندان و هنرمندان قابل احترام هستند. [7] .
پاورقي ها: ----------------------------------------------------------------------
[1] اشرف. فرامرز. مجموعه اي از مطالب ديانت بهائي به اختصار. موسسه ملي مطبوعات امري 131 بديع.
[2] آشنايي با ديانت بهائي. موسسه ملي مطبوعات امري 130 بديع.
[3] اشرف. فرامرز. مجموعه اي از مطالب بهائي به اختصار. موسسه ملي مطبوعات امري 131 بديع.
[4] همان مأخذ.
[5] آشنايي با ديانت بهائي. موسسه ملي مطبوعات امري 130 بديع.
[6] همان مأخذ.
[7] همان مأخذ.