پس از اينكه دومين اصل بديع از اصول اعتقادات بهائيان آورده شد اين سئوال به ذهن وارد مي گردد كه آيا واقعا اين اصل نو و تازه مي باشد؟ و اصولا قبل از تأسيس اين فرقه چنين موضوعي در مكاتب آن روزگار وجود نداشته؟
براي پاسخ به اين پرسش ها لازم است كه كتب تاريخ را ورق بزنيم و به منابع موضوع نگاهي بيافكنيم ابتدا در مكتب اسلامي كه منادي كمال اديان و آخرين دين الهي است جستجو مي كنيم و سپس به ساير مكاتب مي پردازيم.
در دين مبين اسلام طبق نص صريح آيات و روايات هيچ انساني به انسان ديگري برتري ندارد رنگ و نژاد و ساير تفاوتهاي فردي صرفا جهت شناخت و تمايز انسانها از يكديگر است و ويژگيهاي خاص جسماني، هيچ كدام دليل برتري ابناء بشر بر يكديگر نمي گردد. در آيه 13 از سوره حجرات مي خوانيم:
اي مردم ما همه را نخست از مرد و زني آفريديم و آن گاه شعبه هاي بسيار و فرق مختلف گردانيديم تا يكديگر را باز شناسيد بزرگوارترين شما نزد خدا با تقواترين مردمند و خدا كاملا آگاه است. [1] .
همچنين آيات ديگر از اين قرارند:
«با يكديگر نزاع نكنيد كه نزاع داخلي سستي مي آورد و سستي شما را زايل مي كند» [2] .
(به ريسمان الهي چنگ زنيد و متحد شويد و از تفوق و تشتت بپرهيزيد) [3] .
(بگو بياييد به سوي كلمه اي كه بين ما و بين شما يكسان است پيروي كنيم [4] .)
گذشته از آيات و روايات حكما و شعراي اسلامي قرنها قبل از ظهور بهائيت اين مطالب يعني وحدت عالم انساني را در قالب شعر و يا نثر آورده اند. كه ذيلا به دو مورد آن اشاره مي كنيم:
                                        «بني آدم اعضاي يكديگرند
                                                                                كه در آفرينش ز يك گوهرند»
                                        چو عضوي به درد آورد روزگار
                                                                                دگر عضوها را نماند قرار» [5] .
                                        «منبسط بوديم و يك گوهر همه
                                                                                بي سر و بي پا بديم آن سر همه
                                        چون به صورت آمد آن نور سره
                                                                                شد عدد چون سايه هاي كنگره
                                        بي گروه بوديم همچون آفتاب
                                                                                بي گروه بوديم و صافي همچو آب
                                        كنگره ويران كنيد از منجنيق
                                                                                تا رود فرق از ميان اين فرق» [6] .
در آثار علماي جديد غربي نيز اين موضوع به چشم مي خورد از جمله در آثار آگوست كنت ملاحظه مي گردد كه او در جستجوي «دين انسانيت» بوده است در اين رابطه شهيد مطهري مي گويد:
«مسأله به يگانگي رسيدن واقعيت وجودي انسان در يك نظام رواني و در يك جهت انساني و تكاملي و همچنين رسيدن جامعه انساني به يگانگي در يك نظام اجتماعي هماهنگ تكاملي و متقابلا مسأله تجزيه شخصيت فردي انسان به قطب هاي مختلف و قطعه قطعه شدن و واقعيت وجودي او به بخش هاي ناهماهنگ و تجزيه جامعه انسان به «من» ها و به گروه ها و طبقات متضاد و متضامن و ناهماهنگ مسائلي هستند كه همواره انديشه ها را به خود واداشته اند [7] .»
پس مشخص شد اين اصل مختص به اين فرقه نمي باشد كه خود را مبدع و طراح آن قلمداد كند بلكه در ساير مكاتب بشري از ديرباز وجود داشته و به انحاء مختلف به آن پرداخته شده است.
پاورقي ها: ----------------------------------------------------------------------
[1] قرآن كريم. سوره حجرات / آيه 13.
[2] قرآن كريم. سوره انفال / آيه 46.
[3] قرآن كريم. سوره آل عمران / آيه 103.
[4] قرآن كريم. سوره آل عمران / آيه 46.
[5] شيخ مصلح الدين سعدي. بوستان. قرن هفتم هجري.
[6] جلال الدين مولوي. مثنوي. قرن هشتم و هفتم هجري.
[7] مطهري. مرتضي. جهان بيني توحيدي. انتشارات صدرا چاپ سوم 72.