ملا محمدعلي زنجاني

ملا محمدعلي زنجاني، پيش از ايمان آوردن به باب فقيهي بود شيعي از شاگردان معروف شريف العلماي مازندراني كه در زنجان اقامت داشت. او، در همان زمان در زنجان، در بعضي از مسايل فقهي با فقهاي ديگر اختلاف نظر داشته است؛ به همين رو پيش از گرويدنش به باب، از سوي علماي زنجان به تهران تبعيد شده بود.
در اين هنگام بود كه سيد باب با مكاتبه، او را مؤمن خود گردانيد. او، در مدتي كه در تهران بود، در اشاعه و ترويج آئين باب بسيار مي كوشيد، تا اينكه محمد شاه مرد و او توانست با لباس مبدل خود را به بابيان زنجان برساند. در زنجان استقبال باشكوهي از طرف بابيان از او كردند و او، علي رغم رقيبان سابق خود، در راه ترويج آئين باب بسيار مي كوشيد و از شراكت در مال و حقوق طبق آئين باب، به مردم وعده هائي مي داد؛ ولي او نيز مانند قرةالعين مي گفت: در دوره ي فترت كه هنوز دين باب ثابت نشده است، تكليف شرعي از مردم برداشته شده است، و مي گفت در دوره ي فترت، خدا از هيچ گناهي مواخذه و عقاب نمي كند «مردم زنجان گروهي احمق بودند و سخنان او را حق مي پنداشتند و جماعتي طمع در مال و فروج مسلمانان مي داشتند، لاجرم در مطاوعت و اطاعت از او، كمر بستند؛ او در زماني اندك قريب پانزده هزار نفر بر سر خويش انجمن كرد تا آنكه در جنگ ميان بابيان و شيعيان، كشته شد...» [1] .
پاورقي:---------------------------------------------------------
[1] نگاه كنيد به: احقاق الحق، صفحه 56.