مظلومیت ام ابیها در منابع اهل سنت
.
اهل سنت معتقدند حضرت فاطمه (علیها السّلام) بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به مرگ طبیعی از دنیا رفته است، ولی واقعیت غیر از این است، و آن حضرت توسط غاصبان خلافت به شهادت رسیده است، و این مطلب علاوه بر نصوص شیعه، در کتابهای اهل سنت هم آمده است. البته در طول تاریخ چون قدرت در دست مخالفین اهل بیت (علیهم السّلام) بوده است، این مسأله به شدت کتمان شده و آن را در کتبشان تحریف کردهاند. ولی با اینهمه، اسناد موجود در کتب اهل سنت برای اثبات این مطلب کافی است.
از روایات و نقلهای تاریخی چنین بر میآید که بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) و تشکیل سقیفه، عدهای در منزل حضرت فاطمه (علیها السّلام) تحصن کرده بودند، و عاملین خلیفه دوبار به خانه ایشان هجوم آوردند. ولی در کتب تاریخی این تعدد با صراحت نیامده و هر کدام گوشهای از این جریانات را نقل کردهاند. ولی با نگاه به همه نقلها، تعدد هجوم معلوم میگردد. که در اینجا رویدادهای هر کدام را ذکر میکنیم:
شاخصههای هجوم اول:
۱- اجتماع عدهای از مخالفین خلافت ابوبکر در خانه حضرت فاطمه (علیها السّلام) که از بین آنها به حضور زبیر بن عوام تاکید شده است،
۲- تهدید عمر به احراق بیت، در صورت عدم خروج مجتمعین از آنجا.
۳- خروج متحصنین از بیت فاطمه (علیها السّلام) بهویژه زبیر که شمشیر در دست داشت.
۴- عدم خروج حضرت علی (علیه السّلام) و حضرت فاطمه (علیها السّلام) از خانه.
شاخصههای هجوم دوم (اصلی):
۱- تنها بودن اهل بیت (علیهم السّلام) در خانه؛ وخالی بودن منزل از یاران علی (علیه السّلام).
۲- بیرون کشیدن اجباری علی (علیه السّلام) از منزل و تهدید ایشان به قتل.
۳- آتش زدن درب خانه توسط مهاجمین.
۴- ایراد ضرب و جرح به حضرت زهرا (علیها السّلام) توسط مهاجمین و سقط فرزند ایشان، و شهادت ایشان در اثر همان جراحات.[۱]
در اینجا برخی از روایات و نقلهای تاریخی اهل سنت، که نحوه هجوم به بیت وحی را اشاره کردهاند؛ میآوریم.[۲]
۱ ـ دستور ابوبکر برای هجوم به خانه وحی
• بلاذری: عن ابن عباس قال: «بعث أبو بکر عمر بن الخطاب إلى على رضى الله عنه حین قعد عن بیعته و قال: ائتنى به بأعنف العنف.[۳] بعد از اينكه امام على در خانهاش تحصن كرد، ابوبكر عمر را امر كرد كه او را با عنف پیشش بیاورد.»
• ابن عبد ربه الاندلسی: «الذین تخلّفوا عن بیعة أبی بکر علی (علیه السّلام) و العباس و الزبیر و سعد بن عبادة. فأما علی و العباس و الزبیر فقعدوا فی بیت فاطمة (علیها السّلام) حتى بعث إلیهم أبوبکر عمر بن الخطاب لیخرجوا من بیت فاطمة (علیها السّلام)، و قال له: إن أبوا فقاتلهم.[۴]اما آنهایی که از بیعت ابوبکرسرپیچی کردند علی (علیه السّلام) و عباس و زبیر و سعد بن عبادة بودند، أما علی و عباس و زبیر در خانهی فاطمه تحصن کردند تا اینکه ابوبكر، عمر را امر كرد كه آنها را ازخانه فاطمه بیرون کند و اگر امتناع کردند با آنها بجنگد»
• ابیالفداء: «ثمّ انّ ابابکر بعث عمر بن خطاب الى علیٍ و من معه لیخرجهم من بیت فاطمة رضی اللَّه عنها وقال: ان ابى علیک فقاتلهم.[۵] تا اینکه ابوبكر عمر را امر كرد كه علی و کسانیکه با او در خانه فاطمه بودند، از خانه فاطمه بیرون کند و اگر امتناع کردند با آنها بجنگد.»
۲-هجوم آوردن به خانه وحی
• ابن قتیبه: «ثم قام عمر، فمشى معه جماعة، حتى أتوا باب فاطمة، فدقوا الباب.[۶] عمر امر ابابکر را امتثال کرد و با جمعی از یارانش به خانهی فاطمه آمدند و در زدند.»
• ابن تیمیّة: «إنّه کبس البیت لینظر هل فیه شیء من مال اللّه الذی یقسّمه و أن یعطیه لمستحقّه، ثمّ رأى أنّه لو ترکه لهم لجاز، فإنّه یجوز أن یعطیهم من مال الفیء.[۷] ابوبکر خانهی فاطمه را محاصره کرد تا ببیند در آن مالی از اموال فیء و اموال خداوند در آن نيست تا به مستحقش بدهد كه سپس ديد اگر آن اموال را به آنها بدهد، جائز میباشد.»
• ابن ابیالحدید: «.. جاء عمرالی بیت فاطمه (علیها السّلام) فی رجال من الانصار وقلیل من المهاجرین وقال والذی نفسی بیده لتخرجن الی البیعه او لأحرقن البیت علیکم.[۸] سپس عمر با عدهای از مهاجرين و كمی از انصار به خانهی فاطمه آمدند و گفت بهخدا قسم یا برای بیعت خارج میشوید یا اینکه خانه را بر سرتان میسوزانم.»
• محمد حسین هیکل: «فبلغ أبا بکر وعمر اجتماعهم بدار فاطمة فاتیا فی جماعة حتى هجموا على الدار...[۹] خبر رسید به ابوبكر و عمر كه آنها در خانهی فاطمه تحصن كردند و لذا به خانه هجوم بردند.»
• ابوبکر در آخر عمرش آرزو داشت که کاش بعضی از کارها را نمیکردم، یکی از آنها هم هجوم به خانه حضرت فاطمه (علیها السّلام) بود چنانکه در کتب تاریخ ذکر شده است: «وددت أنی لم أفتش منزل فاطمة و لو نصب علی لی الحرب.[۱۰] ای كاش به خانهی فاطمه هجوم نمیكردم، حتى اگر قصد جنگ با من را داشتند.»
پینوشت:
[۱]. دانشنامه شهادت حضرت زهرا (علیها السّلام)، ج۲ ص۱۴۳
[۲]. برای مطالعه بیشتر در این رابطه رجوع شود به کتابهای: مأساه الزهرا (علیها السّلام): سید جعفر مرتضی عاملی، الهجوم علی بیت فاطمه (علیها السّلام): شیخ عبدالزهرا مهدی، الحجه الغراء علی شهاده الزهرا (علیها السّلام): آیت الله سبحانی، دانشنامه شهادت حضرت زهرا (علیها السّلام): علی لباف و..
[۳]. جمل من أنساب الأشراف، المؤلف: البَلَاذُری، تحقیق: سهیل زکار وریاض الزرکلی، الناشر: دار الفکر – بیروت، الطبعة: الأولى، ۱۴۱۷ هـ ج۱ ص۵۸۷
[۴]. العقد الفرید، ابن عبد ربّه، العقد الفرید، دار الکتب العلمیّة، بیروت، چاپ اوّل، ۱۴۰۴ هـ. ق. ج ۵ ص ۱۳
[۵]. تاریخ ابى الفداء (اسماعیل ابن ابیالفدا) ج ۱ ص ۲۳۹
[۶]. الإمامة والسیاسة، ابن قتیبة الدینوری، تحقیق خلیل المنصور، الناشر دار الکتب العلمیة، سنة النشر ۱۴۱۸هـ، بیروت ج۱، ص۱۶ – برخیها در انتساب این کتاب به ابن قتیبه تشکیک کردهاند، ولی این کتاب بارها توسط اهل سنت با همین مؤلف چاپ شده و علمای بزرگ اهل سنت مثل ابن حجر هیثمی وابن عربی در «العواصم و القواصم» و فرید وجدی ودیگران تصریح به تالیف این کتاب توسط ابن قتیبه کرده اند، و او را به خاطر نوشتن این حقایق سرزنش کردهاند و توصیه به کتمان دارند.
[۷]. منهاج السنّة منهاج السنة النبویة، ابن تیمیة، الناشر: مؤسسة قرطبة، الطبعة الأولى، ۱۴۰۶، تحقیق: د. محمد رشاد سالم، ج8، ص291. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[۸]. ابن ابی الحدید مدائنی، شرح نهج البلاغة، تحقیق: محمد عبد الکریم النمری، دار الکتب العلمیة، بیروت، چاپ اوّل، ۱۴۱۸هـ. ق. ج۱ص۲۰۰
[۹]. الصدیق أبو بکر ص ۶۵
[۱۰]. جمل من أنساب الأشراف، المؤلف: البَلَاذُری، تحقیق: سهیل زکار وریاض الزرکلی، الناشر: دار الفکر – بیروت، الطبعة: الأولى، ۱۴۱۷ هـ ج۱۰ص ۳۴۶ و کتب دیگر
افزودن نظر جدید