پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ رقص سماع یکی از انحرافات صوفیه به شمار می‌رود که هم‌اکنون نیز علاوه بر رایج بودن در برخی فرق صوفیه در بین برخی از علاقه‌مندان به موسیقی هم رواج پیدا کرده است. این در حالی است که سماع در بین خود صوفیه دارای مخالفین جدی بوده تا جایی که برخی سماع را حرام می‌دانستند. زیرا معتقد بودند مفسده‌ها و عوارضی بر آن مترتب است. یکی از مهم‌ترین عوارضی که برای سماع توسط خود صوفیه ذکر شده است خطر مرگ، در وقت سماع یا بعد از آن است. چنانچه سراج طوسی در اللمع به این امر اذعان داشته و می‌نویسد: «احمد نوری با شنیدن شعری چنان دچار وجد و شوریدگی شد که به سماع مشغول کشت و از شب تا صبح دیوانه‌وار به این‌سو و آن‌سو می‌دوید و در نیزاری که چوب‌های تیز و برنده از آن باقیمانده بود جست‌وخیز می‌کرد و درحالی‌که خون از پای او می‌چکید به خواندن شعر مشغول بود تا جایی که این کار به کشته شدن او منجر شد و بعد از سه روز از دنیا رفت. [اللمع، ص 363] این تنها مورد از مرگ صوفیان نیست که به خاطر شعر و رقص سماع این‌چنین بی‌تاب شده و جان خود را از دست داده. زیرا به گفته خواجه عبدالله انصاری تعداد زیادی از مشایخ بزرگ صوفیه همچون شبلی، خزاز، نوری و دراج در مجلس سماع یا بعد از آن بر اثر سماع جان باخته‌اند! [نفحات الانس، ص 189] سماعی که ساخته‌وپرداخته خود صوفیان بود و روزگاری از آن به نماز عشاق یاد می‌شد به بلای جان صوفیان و بزرگان آن‌ها تبدیل شد.

پی‌نوشت:
سراج طوسی ابونصر، اللمع فی التصوف، اساطیر، چاپ دوم، 1388، ص 363
جامی، عبدالرحمان، نفحات الانس، ناشر اطلاعات، تهران، ۱۳۷۰، ص 189