پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ آموزه‌ی «رکن رابع و ناطق واحد» از بدعت‌ها و اختراعات فرقه‌ی شیخیه بوده که توسط مشایخ ایشان تبلیغ و منتشر شده است. کریمخان کرمانی، عامل اصلی انتشار آموزه‌ی رکن رابع و فرزندش محمدخان، عامل اصلی انتشار آموزه‌ی ناطق واحد بوده است. [1] در خصوص این نکته که چه نسبتی بین این دو آموزه و اعتقاد وجود دارد، در کلام مشایخ شیخیه به طور صریح به آن پرداخته نشده است. تنها مطلبی که در این خصوص در آثار ایشان دیده می‌شود، این است که ناطق واحد را فرع آموزه‌ی رکن رابع دانسته‌اند. [2] با نگاه اجمالی به منابع شیخی، شاید بتوان در خصوص رابطه‌ی بین این دو گفت که نسبت میان «رکن رابع و ناطق واحد» نسبت تساوی است و این دو، در واقع دو لفظ مختلف برای یک معنا و آموزه می‌باشند؛ با این تفاوت که رکن رابع عمدتاً توسط کریمخان تبلیغ و منشتر شده، ولی ناطق واحد در زمان فرزندش محمدخان به طور شایع در محافل شیخی مطرح گردیده است. می‌توان شواهدی را هم در کلام شیخیه بر این مطلب پیدا کرد؛ من جمله این‌که همان صفات و ویژگی‌هایی که مشایخ شیخیه برای رکن رابع ذکر کرده‌اند، عیناً همان را هم برای ناطق واحد بیان کرده‌اند.

پی‌نوشت:
[1]. عبدالعلی ابراهیمی، اصطلاح رکن رابع از نظر مشایخ سلسله شیخیه، نسخه‌ی الکترونیکی، ص 21؛ ابوالقاسم ابراهیمی، رساله‌ی اجتهاد و تقلید، نسخه‌ی الکترونیکی، ص 252.
[2]. ابوالقاسم ابراهیمی، فهرست، نسخه‌ی الکترونیکی، ج 1، ص 80.