پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- زهد صوفیه در قرون اولیه اسلام خشک و طاقت فرسا بوده و صوفیان آن زمان به این خصیصه شناخته می‌شدند. اما در قرن سوم کم‌کم این رویه تغییر کرد و با «ظهور جنید بغدادی تصوف وارد مرحله تازه‌ای شد. صوفیان این دوره (قرن سوم) دست از ریاضت به حد افراط و میراندن جسد و فخر به فقر برداشته، فحوای کلام آنها این است که رضایت مرحله اول سفر طولانی است و به منزله مقدمه و ورزشی است برای حیات روحانی مهم‌تر.»[تاریخ تصوف در اسلام، ص 55] این تغییر در افکار، گفتار و رفتار صوفیان، نظر مردم را جلب نموده، خصوصا طبقه فقها این سخنان را برای جامعه مسلمین خطرناک می‌شمردند و صوفیه را به بدعت‌گزاری و گاهی الحاد و کفر متهم می‌سازند.[تذکره الاولیاء، ص 363] تغییراتی که در قرن سوم و زمان جنید بغدادی در تصوف شکل گرفت موجب شد تا صوفیه مسیر ساده و زهدگرایانه خود را با مسیری جدید شروع کند و این مساله سرآغاز مخالف فقها با صوفیه بود.

پی‌نوشت:
غنی قاسم، تاریخ تصوف در اسلام، زوار، تهران، 1381، چاپ دهم، ص 55
عطار نیشابوری فرید الدین محمد، تذکره الاولیاء، مصحح استعلامی محمد، زوار، تهران، 1391،ص 363