پایگاه جامع فرق، ادیان ومذاهب_ اجتهاد در لغت به معنای «بذل الوسع و المجهود.[1] نهایت سعی و کوشش» است، و در اصطلاح چنین تعریف شده: «استفراغ الوسع فی طلب الظن بشیء من الأحکام الشرعیة علی وجه یحس من النفس العجز عن المزید فیه.[2] سعی و تلاش برای رسیدن به ظن به احکام شرعی به گونه‌ای که نفس از رسیدن به بیشتر این مقدار از علم به احکام عاجز باشد.»
قرن‌ها است باب اجتهاد در بین اهل سنت بسته شده و مذاهب فقهی، منحصر در مذاهب اربعه شده است. اما ابن‌تیمیه انحصار تقلید از ائمه اربعه را نه‌تنها رد می‌کند بلکه سبب کفر می‌داند و می‌گوید مقلدی که متعصب بر امام خاصی است، اگر توبه نکند باید کشته شود.[3] این درحالی است که قرن ها اهل سنت با تقلید از یکی از مذاهب فقهی در مسیر اسلامی خود حرکت و آن را پذیرفته‌اند..

پی‌نوشت:

[1]. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج3، ص35.
[2]. أبو الحسن الآمدی، علی بن محمد، الإحکام فی أصول الأحکام، ج4، ص162؛ نک.: العثیمین، محمد بن صالح، مجموع الفتاوی، ج7، ص146.
[3]. «وَإِذَا كَانَ الرَّجُلُ مُتَّبِعًا لِأَبِي حَنِيفَةَ أَوْ مَالِكٍ أَوْ الشَّافِعِيِّ أَوْ أَحْمَد: وَرَأَى فِي بَعْضِ الْمَسَائِلِ أَنَّ مَذْهَبَ غَيْرِهِ أَقْوَى فَاتَّبَعَهُ كَانَ قَدْ أَحْسَنَ فِي ذَلِكَ وَلَمْ يَقْدَحْ ذَلِكَ فِي دِينِهِ. ... فَإِنَّهُ مَتَى اعْتَقَدَ أَنَّهُ يَجِبُ عَلَى النَّاسِ اتِّبَاعُ وَاحِدٍ بِعَيْنِهِ مِنْ هَؤُلَاءِ الْأَئِمَّةِ دُونَ الْإِمَامِ الْآخَرِ فَإِنَّهُ يَجِبُ أَنْ يُسْتَتَابَ فَإِنْ تَابَ وَإِلَّا قُتِلَ.» ابن‌تیمیه، مجموع الفتاوی، ج22، ص249.
سید ابوالفضل حسینی پور، بررسی سلفی‌گری ابن ابی العز با تأکید بر «شرح العقیدة الطحاویة، سراج منیر، شماره 19، قم.