پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ تقریباً در طول تاریخ همیشه اهل سنت دارای حکومتی به نام «خلافت اسلامی» بوده‌اند. از صدر اسلام تا صد سال قبل خلافت اسلامی پا برجا بوده است. تا این‌که خلافت عثمانی در سال 1922 رو به اضمحلال نهاد و از بین رفت. پس از متلاشی شدن خلافت اسلامی، متفکران اهل سنت با خلأ بزرگی روبرو شدند، زیرا تا قبل از آن آرمان‌های اهل سنت تا حدودی در لوای پرچم خلافت محقق می‌شد. این‌جا بود که برخی از متفکران مسلمان، هم‌چون سید جمال الدین اسد آبادی، محمد عبده و حسن البناء در پی مبارزه با غرب‌زدگی و احیای حکومت اسلامی بر آمدند.[1]
رهبران جهادی تنها راه تحقق حاکمیت خداوند بر روی زمین را در احیای خلافت اسلامی می‌دانند. ابوالاعلی مودودی که از شخصیت‌های تأثیرگذار بر سلفیه جهادی است، می‌گوید: مشکل جوامع بشری معاصر در عبادت اصنام و اوثان نیست، بلکه مشکل در تن دادن به حاکمیت حاکمان فاسد است، بنابراین باید یک حکومت اسلامی ایجاد کرد.[2] سید قطب نیز فقدان رهبری الهی را اساسی‌ترین مشکل جامعه جهانی قلمداد کرده و برای تحقق حاکمیت خداوند، بر احیای حکومت اسلامی تأکید می‌کند.[3]
عبدالسلام فرج، رهبر گروه «الجهاد» به صراحت می‌گوید: اعاده خلافت اسلامی از اوامر خداوند است. بر هر مسلمانی واجب است، برای تحقق آن از هیچ تلاشی دریغ نکند.[4]
بن لادن از رهبران القاعده نیز با استناد به روایات نبوی، تنها راه اجرای دستورهای دینی در جامعه را برپایی دولت اسلامی می‌داند.[5]
این دیدگاه رهبران گروه‌های سلفی جهادی باعث شده است، که گروه‌های زیادی برای تشکیل خلافت اسلامی اعلام موجودیت کنند و با فردی به‌عنوان خلیفه اسلامی بیعت کنند. نمونه بارز این تلاش‌ها در حرکات داعش متبلور است. داعش با بیعت کردن با ابوبکر بغدادی، به‌عنوان خلیفه مسلمین در صدد ایجاد خلافت اسلامی است و به همین جهت نام گروه خود را دولت اسلامی عراق و شام یا همان «داعش» قرار داده ‌است.

پی‌نوشت:

[1]. عماد، عبدالغنی، الحرکات الاسلامیه فی الوطن العربی، مرکز دراسات الوحده العربیه، بیروت، 2013م،  ج1، ص64-67.
[2]. مودودی، ابوالاعلی، نظریه الاسلام و هدیه فی السیاسه، موسسه الرساله، بیروت، 1969م، ص19.
[3]. قطب، سید، نشانه های راه، ترجمه محمود محمدی، امیر کبیر، تهران، 1378ش، ص1-9.
[4]. عبدالسلام فرج، محمد، الجهاد فریضه الغائبه، قاهره، 1981ق، ص3.
[5]. بن لادن، اسامه، توجیهات منهجیه، ص3-6. به نقل از محیطی، مرتضی، خلافت از دیدگاه سلفیه جهادی، مجله سراج منیر، شماره19، پاییز 94، ص27.

نویسنده: مجتبی محیطی