زیارت قبور در بهائیت
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مفهوم زیارت به معنای مطلوب اندیشی و محبوب خواهی است. زیارت یکی از نیازهای فطری و روانی بشر است که بدان نیاز دارد تا محبوب خود را پیدا کند و با توکل به خداوند و ایمان به او، به منظور تقرب به محبوب و معشوق، با سیر در وجود او، سیر در وجود خداوند کند. با توجه به اینکه روح انسان موجودی مجرد است و فنا و نابودی در آن راه ندارد و هرگز با مرگ نابود نمیشود، بلکه از جهانی کوچک به جهانی وسیع انتقال مییابد؛ بنابراین، حتی هنگامی که زائر، تربت و محل دفن بدن شخصی را زیارت میکند و با او ارتباط برقرار میسازد، این ارتباط، از نوع ارتباط زنده با زنده است.
از اینرو قَرنهاست که مسلمانان جهان، طبق یک سیرهی حَسَنه و سُنت پذیرفته شده و با پیروی از روایات وارده از پیامبر اسلام، بر سر قُبور اولیای خدا و بزرگان دین حاضر میشوند و با اَدای احترام نسبت به آنان، قبرشان را زیارت میکنند و از ارواح مقدسه ایشان کسب فیض مینمایند و به یاد ارزشها و اصالتهایی میاُفتند که این بندگان خوب خدا، همواره منادی آن بودهاند. [1]
اما رؤسای فرقهی بهائیت، در مقابل این نیاز فطری، که پشتوانهی شرعی نیز دارد، «وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِّنْهُم مَّاتَ أَبَدًا وَلاَ تَقُمْ عَلَىَ قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُواْ وَهُمْ فَاسِقُونَ [توبه/84] و هرگز بر هيچ مردهاى از آنان نماز مگزار و بر سر قبرش نايست، چرا كه آنان به خدا و پيامبر او كافر شدند و در حال فسق مُردند» [2] قَد عَلَم کرده و حکم کردهاند که سفر برای زیارت قبور جایز نیست. عبدالبهاء در اینباره چنین فتوا داده است: «در بشارت نازل که شدّ رِحال (پیمودن مسافت) برای زیارت قبور جایز نه، این حکم عمومی است مگر مواقع منصوصه و لکن هر مَرقد مُنوری از شهداء و غیر شهداء از أحیاء در هر مملکتی هست، باید نهایت احترام را مجری داشته و زیارتش سبب روحانیت و نورانیت قلب میگردد».[3]
عبدالبهاء این حکم را از فرقهی استعماری وهابیت گرفته، زیرا وهابیون نیز شدّ رِحال (پیمودن مسافت) و سفر برای زیارت قبور را حرام میدانند؛ چنانکه اعضای استفتاء دائمی وهابیون در ضمن فتوایی اعلام کردهاند: «شدّ رِحال برای زیارت قبور انبیاء و صالحین و غیر آنان جایز نیست، بلکه این عمل بدعت است». [4] «عبدالعزیز بن باز» میگوید: «برای مردان، زیارت قبور و زیارت دو قبر صاحبش [5] مستحب است، البته بدون شدّ رِحال و قصد حرکت برای زیارت؛ زیرا پیامبر (صلّی الله علیه و آله) فرمود: «قبور را زیارت کنید به جهت آنکه شما را به یاد آخرت میاندازد»، ولی شدّ رِحال برای زیارت قبور جایز نیست». [6]
اشکالات متعددی به قول بهائیان وارد است از جمله اینکه: اول: اگر زیارت قبور اولیای حق پسندیده و مستحب است و موجب تحول در انسان و اثرات اخلاقی میشود، پس سفر برای زیارت نیز به عنوان مقدمهی زیارت، پسندیده و مستحب خواهد بود.
دوم: زیارت قبور اولیای الهی در حقیقت اِعلان عملی به ادامهی راه آن بزرگواران و انزجار و تبرّی از دشمنان آنان است، بر این اساس به نظر میرسد که همراهی فرقههای استعماری بهائیت و وهابیت در ممنوع کردن سفر برای زیارت قبور، برنامهای است با هدف جلوگیری از زیارت قبور و مَراقد ائمهی اهلبیت (علیهمالسلام)، که مظهر ظلمستیزی و عزّتطلبیاند، و قطع ارتباط معنوی دوستداران اهلبیت با آن بزرگواران است.
این مطلب، وقتی روشنتر میشود که میبینیم هر دو فرقه (بهائیت و وهابیت) توسل به اهل بیت (علیهم السلام) را جایز ندانسته و حتی پیروان خود را از شرکت در مجالس روضهی آنان، منع میکنند.[7]
پینوشت:
[1]. جهت مطالعه بیشتر بنگرید به مقالهی: آیا سفر کردن به قصد زیارت قبور مشروع است؟
[2]. اين آيه دلالت بر مشروعيت زيارت مىكند. سنّت پيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله) آن بود كه بر جنازهی مردگان نماز مىخواند و بر سر مزارشان مىايستاد و برايشان دعا و طلب مغفرت مىكرد. لذا در اين آيه نسبت به اين عمل در خصوص كفار و منافقين نهى شده است.
[3]. اشراق خاوری، گنجینهی حدود و احکام، بیجا: مؤسسهی ملّی مطبوعات امری، سوم، 128 بدیع، ص 272.
[4]. ر.ک: شیعه شناسی و پاسخ به شبهات، ج 2، ص 294؛ به نقل از: اللجنة الدائمة للبحوث العلمیه و الإفتاء، رقم فتوی 423.
[5]. منظور از دو صاحِب پیامبر، بنا بر نظر اهلسنت، ابوبکر و عمر هستند.
[6]. ر.ک: شیعه شناسی و پاسخ به شبهات؛ به نقل از: مجموعه فتاوی بن باز، .ج 2، صص 755-754.
[7]. طبق دستور رهبران بهائیت، شرکت در مجالس روضه و عزاداری امامان شیعه حرام است ر.ک: از باب تا بیتالعدل، ص 200.
افزودن نظر جدید