پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_انسان موجودی است که ازنظر جسم، روح و عقل دارای محدودیت‌های بی‌شماری بوده و برای چنین موجودی ادعای تکبر، بزرگی و خود برتربینی کردن مصلحت نیست، افرادی که گرفتار خودبرتربینی و بزرگی کاذب می‌شوند، نشان از گرفتار شدن به خود فراموشی است، آدمی در صورتی می‌تواند به عزت دست یابد که خود را متصل به فرمان‌ها الهی نماید؛ هرکسی که دنبال سربلندی است باید بداند که همه بزرگی از آن خدای متعال است و این را نیز باید در نظر داشت که اعمال و رفتار و گفتار شایسته است که به‌سوی پروردگار بالا می‌رود. مَنْ كَانَ يرِيدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِيعًا إِلَيهِ يصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يرْفَعُ[1] اما اگر کسی بخواهد بدون در نظر گرفتن بزرگی خدای متعال؛ که خالق جهانیان است از راه ناصحیح گناه و دروغ و تزویر و حیله وارد شود، در انتظار عذاب سخت پروردگار باید بنشیند؛ وَالَّذِينَ يمْكُرُونَ السَّيئَاتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَكْرُ أُولَئِكَ هُوَ يبُور[ُ2] اندیشه‌های که امروزه از بازارکذابین «معنویت فروش» غرب به‌عنوان سوغاتی شوم، برای جوانان و خانواده‌ای‌شان از طریق؛ کتاب، مجله، فیلم، شبکه‌های ماهواره‌ای و اینترنت عرضه می‌شود از همین قبیل است.

 ادعای «خود، خدایی» از سوی نویسندگان غربی ازجمله «وین دبلیو دایر»[3] که مصداق بارز خود بزرگ‌بینی است، او بارها در کتاب قصد[4]نیروی درون خود را به‌مثابه خدایی موردستایش قرار داده و از این رهگذر انسان را به‌ عنوان خالقی خودمختار، در گردونه آفرینش مورد ستایش قرار می‌دهد. خدا در اندیشه دایر نقش چندانی برای اداره امور ایفا نمی‌کند بلکه تنها نظاره‌گر است. در صورتی‌ که بزرگي و عظمت ذاتي انسان نيست، بلکه مقامي است که بايد با گام برداشتن ‏در ‏طريق الهي کسب شود و بدون اتصال عاجزانه به کرانه پروردگار؛ انسان همچون ذره‌ای از ذرات مادي زمين است، زمینی که در برابر هفت‌ آسمانی که در برابر عرش الهي است، چيزي نيست.‏چیزی که موردنیاز فهم بیشتر دایر و نویسندگان همسوی با اوست این است که بدانند انسان با موجودیت ناچیزی که دارد بدون ارتباط به منبع لایزال الهی مشتی استخوان به‌دردنخور و بی‌مقدار است. به نظر می‌رسد یک انسان واقع‌بین با توجه به کوچکی و ناچیز بودن خود در برابر عظمت الهی دچار ترس شده و برای علاج این ترس و همچنین جبران کوچکی خود دنبال راه چاره می‌گردد.

اهل‌بیت (علیهم‌السلام) صراط مستقیم

امام حسین (ع) در دعای عرفه برای اینکه عظمت پروردگار را بشناساند این‌گونه می‌فرماید: بی‌نیاز خداوندا، من خود را از تو دارم، من خود را ايجاد نکرده‌ام، مشرف‌ به جهان هستي و هم نيستم به‌ اجبار آمده‌ام و به‌ اجبار هم خواهم رفت، نيروهاي محدودم اجازه فعاليت نامحدود نمی‌دهد، روشنايي هستی‌ام در مقابل گرد با ‏مخوف زوال ‏و فنا آن مقدار می‌تواند مقاومت نشان بدهد که چراغ ضعيفي در مقابل توفان بنیان‌کن و وحشتناک صحرايي[5]‏ در اندیشه دایر همه‌چیز لایتناهی جلوه کرده و هیچ‌چیز میرایی ندارد، او می‌گوید: «زندگی بی‌کران است، می‌توانیم نتیجه بگیریم که زندگی، انسان لایتناهی است، چطور از چیزی می‌ترسید که نمی‌تواند وجود داشته باشد مرگی نیست که از آن بترسید.»[6]و یا در بخش دیگر همین کتاب بیان می‌کند: «جملات جاذب انرژی مستقیم نیروی قصد؛ من کامل و کل هستم، هر جا که می‌روید این فکر همراه شما باشد.»[7]نکته‌ای که نبایدمورد غفلت قرار گیرد این است که اندیشه‌های او برگرفته از دو مکتب لیبرالیست و سکولاریسم هست، اما برای اینکه بتواند جامعه مخاطبش را با خود همراه سازد، نوشته‌های خود را به‌صورت تلفیقی از عرفان یهود (کابالا)وهندو بیان می‌کند.

سخن پایانی

باید توجه داشته باشیم که؛ بزرگی تنها از آن خداوند متعال است و مرگ و زندگانی همه موجودات به دست اوست. برای اینکه راه درست را از نادرست بشناسیم، باید به قوانین و آیین‌نامه‌های موجود در آیات و روایات مراجعه کنیم. پس بياييد آياتى كه در قرآن مجيد، صفات بی‌نهایت در بی‌نهایت حق را از قبيل اراده، علم، قدرت، احاطه، امر و خلق و ... ‏را ‏بيان می‌کند به دقّت مطالعه كنيد، بياييد به خانه با عظمت آفرينش كه نمونه‌ی بسيار كوچك و ناچيزى از پرتو عظمت ‏اوست ‏بنگريد، بياييد كوچكى بی‌نهایت در بی‌نهایت خود را توجه كنيد تا ببينيد چگونه دچار خشيّت شده و براى جبران اين ‏كوچكى ‏وحشت‌زا، چگونه به حركت می‌آیید تا با ارتباط با او خود را از اين خوف رهانيده و از كوچكى به بزرگى رسانده و از ‏خوف ‏به امنیت نائل آييد.‏[8]

اندیشه‌های وین دایر اصل بندگی انسان‌ها را زیر سؤال می‌برد و او را موجودی می‌شمارد که هیچ‌گونه نقصی ندارد در صورتی‌ که سراسر وجود انسان نقص است تنها غنی مطلق پروردگار است.

[1]قرآن کریم؛ سوره فاطر آیه 10

[2]همان آیه 10

[3]دایر، وین دبلیو، نیروی قصد، فایل pdf ص 149

[4] همان

[5]همان

[6]فایل pdf ص 149

[7]همان، ص 182

[8]انصاریان، حسین، عرفان اسلامی ج اول ص 14