ملی گرایی
فریدون یکی از پادشاهان پیشدادی ایران، همان کسی است که ایران زمین را از شرّ ضحاک اهریمنی نجات داد. در شاهنامه فردوسی، درباره‌ی فریدون آمده است که وی سه پسر به نام‌های سلم و تور و ایرج داشت. هنگامی که پسرانش به سن جوانی رسیدند، خواست سه همسر نیکوسرشت و بافرهنگ برای آنان بیابد، اما ...
بهافرید (به‌آفرید)، شخصی از خراسان بود که در مقابل اسلام دست به اقداماتی زد و تلاش نمود تا دین زرتشتی را احیا کند. اما در سال 130 هجری به دست ایرانیانِ مسلمان، منکوب شد! به راستی اگر ایرانیان به زور شمشیر مسلمان شدند، پس چگونه برای دفاع از اسلام این‌گونه خود را به آب و آتش می‌زدند؟
فراوان دیده می‌شود که زرتشت را «پیامبر ایرانی» می‌نامند. گرچه این عنوان، به تنهایی نیز سخنی بی‌پایه است، اما برخی تلاش می‌کنند تا «پیامبر ایرانی» را در مقابل اسلام قرار دهند! لیکن به راستی ادعای «ایرانی بودنِ زرتشت» تا چه حد واقعی، معقول و منطبق باحقیقت است؟ لازم است این موضوع را از زوایای مختلف و با معیارهای گوناگون بررسی کنیم.
غوريان (آل شنسَب) خاندانی ایرانی بودند كه از عصر باستان در شرق فلات ایران می‌زیستند. جد اعلای این سلسله، شَنسَب نام داشت كه در صدر اسلام از روی اختیار به دست على بن ابی‌‌طالب (عليه السلام) اسلام آورد. وی پس از بازگشت به سرزمین خود به تبلیغ و ترویج اسلامِ علوی پرداخت. بعدها نوادگان وی از عوامل اصلی ترویج اسلام در مشرق زمین گشتند...
اسلام نسخه‌ی تکامل یافته‌ی همه‌ی ادیان الهی است. از همین جهت، آیین زرتشتی اگر دعوت به کردار نیک کرده، اسلام نیز چنین کرده است، بلکه بالاتر از این! قرآن می‌گوید از میان همه‌ی کردارهای نیک، نیک‌ترین‌ها را باید برگزید. یعنی یک گام فراتر و بالاتر از کردار نیک ! آنچه در این نوشتار خواهید دید، دعوت قرآن به کردارنیک و نیک‌ترین کردارهاست...
اسلام نسخه‌ی تکامل یافته‌ی همه‌ی ادیان الهی است. از این روی اگر آیین زرتشتی به گفتار نیک دعوت کرده است، اسلام نیز چنین کرده است. قرآن همگان را از پندار زشت باز می‌دارد.چنان که فرمود: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ[الحجرات/ 12]
بسیار دیده می‌شود که افرادی ادعا می‌کنند که عرب در فتح ایران، کتابخانه‌ی جندی‌شاپور را به آتش کشید! در حالیکه بر خردمندان و اهل تاریخ روشن است که جندی‌شاپور (در زمان خلیفه‌ی دوم) با صلح به دست سپاه عرب افتاد و هیچ کتاب و کتابخانه‌ای سوزانده نشد. از سویی دیگر، ماجرای «به آتش کشیده شدن کتابخانه‌ی خوارزم»
دکتر عبدالحسین زرینکوب (که جریانات باستانگرا و زرتشتی از آثار ایشان به عنوان سند و مرجع یاد می‌کنند)، در کتاب کارنامه‌ی اسلام، نکاتی قابل توجه درباره جایگاه زن در اسلام، نوشتند... زن نيز، بر خلاف مشهور، در قلمرو اسلامى وضعش اسارت‌آميز به نظر نمی‌آمد. در بين زنان مسلمان كسانى بودند كه در امور اجتماعى و حتى كارهاى راجع به حكومت نيز از خود...
سامانیان، قومی اصیل و ایرانی، از نسل بهرام چوبین (سردار ساسانی) بودند که بر اثر اتفاقاتی مسلمان شدند. البته سامان‌خُدات-سامان‌خُذاه- جدّ سامانیان، که از بزرگان بود، در اثر محبت والی خراسان به وی، در اواخر عصر بنی‌امیه، از روی اختیار مسلمان شد.
از مهم‌ترین خدماتی که ایرانیان به اسلام کردند، تجلّی بخشیدن به زبان قرآن بوده است که همین امر به تنهایی، نشان‌گر والاترین و صادقانه‌ترین خدمات فرهیختگان ایرانی به اسلام می باشد. از جمله‌ی این دانشمندان که عمر گران بهای خود را صرف «لسان مبین» و خدمت به اسلام نمودند، ابواسحاق ابراهیم بن علی فارسى بود.
قرآن نه تنها همگان را به گفتار نیک فرا می‌خواند، بلکه از میان همه‌ی گفتارهای نیک، «نیکوترین گفتار» را خواسته است. یعنی قدمی فراتر و بالاتر از گفتار نیک! چراکه عمل و تمسّک گوهر قرآن، خود پاسخ گوی رسیدن به نیکوترین گفتارها و سعادت ابدی است. از همین روی اگر دین زرتشتی به «گفتار نیک» سفارش کرده، اسلام نیز چنین کرده است. «... وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً[البقرة/ 83]
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_هر دین و آئینی چه الهی و چه غیره الهی برای خود شاخصه‌هایی دارد که با آن‌ها شناخته شده و از دیگر ادیان موجود متمایز می‌شود. که در این میان، دین اقوام کهن ایران برای خود، شاخصه‌هایی دارد که شرح آن‌ها در کتاب «یشتها» آمده است.
هنر ایرانیِ اسلامی، نه تنها چیزی از ایران باستان کم ندارد، بلکه به مراتب متجلی تر، معنوی تر، زیباتر و دل نوازتر است. آنچه در ادامه می‌آید گفتاری بس شگرف و قابل توجه از شادروان عبدالحسین زرین کوب درباره هنر و اسلام است...
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_پديده زروانيسم برخاسته از نوميدى و ياس و دل مردگى مزمنى است كه در بدنه فرهنگى ايران باستان ذره ذره ريشه دوانده است.