عرفان ناب اسلامی
بدون امید، کره خاکی جز سنگ، خاک، درختها، علفها، آبهای بلااستفاده و بیمصرف، زمینها و بیابانهای بایر و موات چیزی نیست؛ همت بلندِ مؤمنانه، اقتضا میکند که انسان، به سفر و جایگاه ابدی خود بیاندیشد؛ اما بسیاری از امیدبخشیهای قرآن و روایات و نیز دعاهایی در صحیفه سجادیه، ناظر بر نیازهای دنیوی مؤمنان است.
قرآن کریم امیدواری را موهبت الهی به مؤمنان میداند و با مقایسه میان مؤمنان و کفار، میفرماید هم شما از طرف دشمن به رنج میافتید و هم دشمن از طرف شما به رنج میافتد و از این جهت مساوی هستید؛ اما برتری امیدبخش مؤمنین در مقابل دشمن، این است که خدا به شما وعده پیروزی داده است، در حالیکه همواره به دشمنان، وعده هلاکت و انقراض داده است.
یکى از وقایعی که پس از ظهور امام زمان (عج) اتفاق خواهد افتاد، نزول حضرت عیسى (ع) از آسمان چهارم به زمین است؛ حضرت عیسی (ع) پشت سر حضرت مهدی (عج) خواهد ایستاد و به آن حضرت اقتداء مىکند؛ چراکه ظهور امام زمان (عج)، اوج رسالت مسیح (ع) است و مسیح و ماشیح، مسیحیان و یهودیان را به عظمت حضرت مهدی (عج) رهنمون میسازد.
تمام دانش، بیست و هفت حرف است، تمام آنچه پیامبران تاكنون بیان كردهاند، دو حرف از آن است؛ وقتی قائم قیام میكند، بیست و پنج حرف دیگرش را آشكار میسازد و بیست و هفت حرف علم كامل میشود؛ چه چیزى براى انسان امیدبخشتر از شکوفایی علم است؟ امید به علم رشد یافته و شکوفا شده، میتواند بستر امیدواری و نشاط آوری را فراهم کند و این امر جز با ظهور حضرت مهدی (عج) تحقق نمییابد.
پس از ظهور امام زمان (عج) عالم تکوین دگرگون میشود؛ در آن زمان، تمام استعداد و قابلیتهاى موجودات و مخلوقات به فعلیت مىرسد؛ حتی مقداری که تا زمان ظهور امام زمان (عج) کشف میشود، نسبت به آنچه پس از آن ظاهر میشود، قابل مقایسه نیست؛ این مسئله میتواند سبب ایجاد نور امید در دل متدینین و منتظرین ظهور گردد.
امید از نظر دینى، هدیه الهى به انسان است که زندگى بشر را به حرکت وا مىدارد تا تلاش و انگیزه او را پر شتاب کند. انسان به امید زنده است و با آن زندگی میکند؛ معنای امید در فارسی، چشم داشت و آرزوی روی دادن امری همراه با انتظار تحقق آن است. این انتظار باید برای امور نیکو و نیتهای پسندیده باشد که در این صورت انتظار برای نجات در دنیا و آخرت است.
تکامل وجودی بشر در دوران ظهور حضرت مهدی (عج) چنان رشد مییابد که در تاریخ بشر بیسابقه است؛ انسان بدون واسطه مىتواند با امام زمان (عج) سخن گوید و صدای ایشان را بشنود؛ همچنین در این دوران، (با وجود سختی فهم کتاب خدا) حتی زنان خانهدار نیز مىتوانند مطابق موازین قرآن، قضاوت و حکم کنند؛ دانستن این مطالب، امید را در منتظران افزایش داده و آرزو میکنند در آن زمان حضور داشته و آن دوران را درک کنند.
دین اسلام در راستای جهت دهی گرایش درونی امید به نجات به آینده و انتظار گشایش، مصداقِ معین مشخص کرده و سطح انتظار را توسعه و تعمیق بخشیده و به سوی حکومت جهانی سوق میدهد و روایات انتظار ظهور مهدی موعود (عج)، اهمیت و میزان ارزش این انتظار را نشان مىدهد.
از ارکان انتظار این است که فرد منتظِر نسبت به وضع موجود، راضی و قانع نباشد؛ به آیندهای بهتر امید داشته باشد و برای رسیدن به آینده بهتر، اقدام و تلاش کند؛ اگر این ارکان نباشد، انتظار و امیدی شکل نمیگیرد.
فرد منتظر ظهور، باید شرایط موجود و شرایط دوران وعده داده شده را بشناسد و به تحقق وعده خداوند در مورد آینده جهان ایمان و اعتقاد داشته باشد و به حرکت و تلاش در راه زمینهسازى یا محقق کردن مقدمات جامعه مهدوی ادامه دهد. چنین فردی که تمام وظایف دوران غیبتش را انجام دهد، به جایگاهی میرسد که اگر در دوران ظهور در قبر باشد، به سراغش میآیند و از او میخواهند در جمع یاران امام زمان (عج) قرار بگیرد.
در روایات و متون دینی، به انتظار مطلق و امید گشایش، سفارش شده است؛ این اهتمام اسلام به معناى عام انتظار و امید به آینده، تا حدی است که امید به رسیدن به گشایش از سوى خداوند را در زمره برترین اعمال برشمرده و یأس و ناامیدى از رحمت خداوند را از جمله گناهان کبیره، به شمار آورده است.
خداوند متعال از ابتدای خلقت آسمانها و زمین، کرات و ستارگان و موجودات و مخلوقات، به دنبال هدف مشخصی است که بر طبق آن، عالم تکوین را به سمت هدف اساسى هدایت کند؛ نقطهاى که اوج تکامل بشریت و مخلوقات است؛ فهم این مطلب، موجب ایجاد امید و نشاط در دل منتظران و امیدواران به ظهور میشود.
تمام انبیاء گذشته به نبی خاتم و اوصیاء او، خصوصاً وصى آخر حضرت، اعتقاد داشته و ظهور امام زمان (عج) اوج آمال انبیاء و اولیاء الهی (ع) است؛ دانستن این مطلب میتواند موجب ایجاد امید و نشاط در دل منتظران و امیدواران به ظهور خاتم الاوصیاء شود و در جهت امید آفرینی منتظران مفید باشد.
شيعهای كه عقيده دارد روزی فرا میرسد كه امام زمان (عج) قيام میكند و در پرتو ظهور حضرت، دنيا پر از عدل و داد می شود، منتظر ظهور آن امام همام میگردد و تا سرحدّ توان برای دفع ظلم و ستم و از بين بردن انحرافات، تلاش و مبارزه میكند و پشتوانه اين تلاشها و فداكاریها، اميد به ظهور حكومت امام زمان (عج) و قيام آن مصلح بزرگ است.